Saturday, March 23, 2013

Μια μεγάλη αλήθεια από τον πρωθυπουργό της Φινλανδίας για την Κύπρο (και όχι μόνο)

Όπως έγραψα και χθες, δεν μπορώ ακόμα να ξαναρχίσω να γράφω στους "γνωστούς" ρυθμούς, και για να πω την αλήθεια, δεν προγραμμάτιζα να γράψω κάτι (δεν υπάρχει και πολύς χρόνος άλλωστε). Παρ'όλα αυτά, πήρε το μάτι μου μια δήλωση...του πρωθυπουργού της Φινλανδίας (!) για την Κύπρο, που οι περισσότεροι θα την προσπεράσουν, αλλά στην πραγματικότητα κρύβει μέσα της μια μεγάλη αλήθεια, και μάλιστα μια αλήθεια απ' αυτές που σπάνια συζητούνται, και μας δίνει την ευκαιρία να μάθουμε πράγματα όχι μόνο για την περίπτωση της Κύπρου, αλλά και γενικότερα. Εδώ η δήλωση:

Katainen (Φινλανδία): Δίκαιο και σωστό να πληρώσουν μεγάλοι μέτοχοι και καταθέτες, γιατί οι καταθέτες είναι ..επενδυτές!
Οι μεγάλοι μέτοχοι, αλλά και οι μεγάλοι καταθέτες θα πρέπει να επιβαρυνθούν περισσότερο για να σωθούν οι τράπεζες στην Κύπρο, σύμφωνα με το Φινλανδό πρωθυπουργό Jyrki Katainen, αφού αυτό θα είναι "δίκαιο και σωστό".
"Σε μια φυσιολογική οικονομία της αγοράς ένας επενδυτής έχει πάντοτε τον κίνδυνο να χάσει χρήματα" δήλωσε σύμφωνα με το Reuters στους δημοσιογράφους. "Για αυτό το λόγο πιστεύω ότι είναι δίκαιο και σωστό και επίσης μέρος μιας οικονομίας της αγοράς, οι ιδιοκτήτες των τραπεζών, οι επενδυτές και οι μεγαλύτεροι καταθέτες – οι οποίοι είναι ουσιαστική επενδυτές – να αναλάβουν τις ευθύνες τους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο" πρόσθεσε.
Αν ανοίξετε το λινκ απ' όπου βρήκα αυτή την είδηση, θα δείτε ότι ο (κεντροαριστερός) blogger που την μετέδωσε...ειρωνεύεται τον πρωθυπουργό της Φινλανδίας, διότι δεν συμφωνεί μαζί του ότι οι καταθέτες είναι επενδυτές. Στην πραγματικότητα βέβαια, άσχετα με το αν κάποιος το καταλαβαίνει ή όχι, και άσχετα αν του αρέσει ή όχι, οι καταθέτες είναι όντως επενδυτές, και μάλιστα εγώ θα το προχωρήσω και πιο πέρα, και θα πω ότι στη σημερινή "οικονομία της αγοράς", ακόμα και όσοι έχουν νομίσματα στο πορτοφόλι τους και όχι στην τράπεζα (δηλαδή όλοι μας) είναι και αυτοί επενδυτές!

Ας ξεκινήσουμε όμως με τα βασικά:

Βλέπουμε ότι "ο κόσμος" (από την Αργεντινή μέχρι την Κύπρο) αντιδρά πολύ άσχημα σε κατασχέσεις καταθέσεων. Αυτό γίνεται διότι οι περισσότεροι θεωρούν τα λεφτά στο λογαριασμό τους ως "δικά τους λεφτά που δεν τα επενδύουν, αλλά τα έχουν αποθηκευμένα σε ένα ασφαλές μέρος", με αποτέλεσμα όταν χάνουν αυτά τα λεφτά, να τρελαίνονται.

Στην πραγματικότητα, τα λεφτά μέσα σε έναν τραπεζικό λογαριασμό είναι ΕΠΕΝΔΥΣΗ, και όπως όλες οι επενδύσεις, έχει και το ανάλογο "επιχειρηματικό ρίσκο": Μπορεί δηλαδή η επένδυση να πετύχει και να βγάλεις και κέρδος (τόκοι), αλλά μπορεί η επένδυση να αποτύχει, και να χάσεις τα λεφτά σου (πχ μπορεί η τράπεζα να καταρρεύσει, μπορεί το νόμισμα στο οποίο έχεις επενδύσει τις οικονομίες σου να πληθωριστεί ή και να υπερπληθωριστεί, μπορεί η "εθνική οικονομία" να βρίσκεται σε "μη ανταγωνιστική" κατάσταση, και άρα να "χρειάζονται" κουρέματα για να διασωθούν οι τράπεζες που έδωσαν δάνεια που τώρα δε μπορούν να εξοφληθούν, κτλ, κτλ, κτλ).


Ως γνωστόν (?), οι τράπεζες ΔΕΝ φυλάσσουν τα λεφτά των καταθετών σε κάποιο "ασφαλές χρηματοκιβώτιο" - αντίθετα, οι τράπεζες χρησιμοποιούν αυτά τα κεφάλαια δίνοντας δάνεια και κάνοντας επενδύσεις, ώστε να "κινηθεί η αγορά". Μάλιστα, προκειμένου να γίνουν όσο το δυνατόν περισσότερες επενδύσεις και να μεγιστοποιηθούν τα κέρδη των καπιταλιστών, αν η τράπεζα έχει 10$ στο θησαυροφυλάκιο της, μπορεί να δανείσει μέχρι 100$ (μόχλευση 1:10). Γι' αυτό και αν όλοι οι καταθέτες πάνε ταυτόχρονα στην τράπεζα και αποσύρουν τις καταθέσεις τους, η τράπεζα χρεοκοπεί (διότι τα λεφτά αυτά τα έχει δανείσει στο πολλαπλάσιο).

Τέλος πάντων όμως, αυτά τα θεωρώ λίγο-πολύ γνωστά (ελπίζω). Άλλωστε, τα έχουμε ξαναδεί όλα αυτά και στο παρελθόν (πχ σας προτείνω να διαβάσετε αυτό το άρθρο μου, που κατά την άποψη μου θα μας χρειαστεί πολύ στο μέλλον).

Προχωράω λοιπόν σε κάτι επόμενο - όπως θα δούμε, επενδυτής δεν είναι μόνο όποιος έχει λεφτά (νομίσματα) στην τράπεζα, αλλά στην πραγματικότητα επενδυτής είναι και όποιος έχει λεφτά (νομίσματα) στην τσέπη του, δηλαδή όλοι μας, μιας και τα σημερινά νομίσματα είναι και αυτά μια μορφή επένδυσης!


Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε ένα κλασσικό ράφι σούπερ-μάρκετ, με διάφορα εμπορεύματα να πουλιούνται σε διάφορες τιμές. Οι τιμές είναι εκφρασμένες στο νόμισμα της εκάστοτε χώρας (πχ σε ευρώ αν μιλάμε για χώρα της ευρωζώνης, σε δολάρια αν μιλάμε για την Αμερική, σε γιεν αν μιλάμε για την Ιαπωνία, κτλ).

Για κάποιον "περίεργο" λόγο όμως, ο Μαρξ είχε μια φαινομενικά "αντίθετη" άποψη επί του θέματος:
"...η αξία του σίδερου, του πανιού, του σταριού κλπ. υπάρχει, αν και αόρατα, μέσα σε αυτά τα ίδια τα πράγματα.
Παρασταίνεται στην ισότητά τους με το χρυσό, στη σχέση τους με το χρυσό , που για να εκφραστούμε έτσι, τριγυρνάει μόνο μέσα στα κεφάλια των εμπορευμάτων"
-K.Mαρξ
Η ελληνική μετάφραση μάλλον αδικεί λιγάκι το έργο του Μαρξ, αλλά τέλος πάντων, με απλά λόγια, ο Μαρξ μέτραγε την αξία όλων των εμπορευμάτων...σε χρυσό, και όχι σε κάποιο νόμισμα. Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι ο Μαρξ ήταν "λάθος", ή έστω ότι ο Μαρξ είναι "ξεπερασμένος", διότι κάποτε ίσχυε ο "κανόνας του χρυσού" για τα νομίσματα, αλλά σήμερα δεν ισχύει πλέον, και η αξία των εμπορευμάτων μετριέται πια σε δολάρια/ευρώ/γιεν/κτλ (και σίγουρα όχι σε ουγγιές χρυσού. Άλλωστε, έχετε δει εσείς τα μακαρόνια να κοστίζουν...5 γραμμάτια χρυσού, ή το μισθό του εργάτη να είναι...μισή ουγγιά χρυσού; Όχι βέβαια).

Τι γίνεται λοιπόν; Οι περισσότεροι σύγχρονοι μαρξιστές είναι ανήμποροι να δουν τη σύνδεση ανάμεσα σε αυτά που έλεγε τότε ο Μαρξ, και σε αυτά που ισχύουν σήμερα. Μερικούς δε νομίζω ότι τους ενδιαφέρει καν - άλλωστε εδώ δεν τους ενδιαφέρουν άλλα κι άλλα, θα τους ενδιαφέρει κάτι τόσο "εξεζητημένο" όσο αυτό; Κι όμως, αν καταλάβετε αυτό, τότε θα καταλάβετε ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ για το που βρισκόμαστε, αλλά και το προς τα που βαδίζουμε (γι' αυτό και εγώ επιμένω).

Ας πάρουμε ένα απλό και καθημερινό παράδειγμα:

Έστω ότι θέλει κάποιος να ανοίξει μια επιχείρηση, αλλά δεν έχει το απαραίτητο κεφάλαιο για να την στήσει. Πηγαίνει λοιπόν στην τράπεζα, ζητά πίστωση (δάνειο) για να φτιάξει την επιχείρηση του, και υπογράφουν με την τράπεζα τα σχετικά έγγραφα (γραμμάτια, συμβόλαια, κτλ). Κρατήστε το αυτό για τη συνέχεια, θα μας χρειαστεί.

Τώρα, αν η επιχείρηση πάει καλά, τότε η επένδυση πέτυχε: Ο άνθρωπος αυτός βγάζει κέρδη, και η τράπεζα είναι επίσης ευχαριστημένη, διότι και αυτή βγάζει κέρδη (μέσω των τόκων). Αν η επιχείρηση δεν πάει καλά, τότε τόσο ο επιχειρηματίας όσο και η τράπεζα έχουν πρόβλημα.

Παρόμοια είναι η κατάσταση και σε επίπεδο κρατών: Κάθε κράτος έχει κάποια έσοδα (πχ από εξαγωγές, από λεηλασίες άλλων κρατών που κάνει, κτλ) και κάποια έξοδα (από το να πληρώνει για στρατό και για δασκάλους, μέχρι το να πληρώνει για χρήσιμο υποδομών, κτλ). Όλα τα κράτη όμως αναζητούν τρόπους χρηματοδότησης για να υλοποιήσουν τα σχέδια τους (είτε τα σχέδια τους αφορούν προγράμματα επενδύσεων στην εκπαίδευση των νέων, είτε αφορούν...πολεμικές εκστρατείες στη Μέση Ανατολή). Ο πιο γνωστός τρόπος για να πάρουν τα κράτη πίστωση (δάνειο), είναι μέσω των ομολόγων που εκδίδουν.

Αν ένα κράτος κάνει αποδοτικές επενδύσεις των χρημάτων που του δίνουν οι πιστωτές μέσω των ομολόγων, τότε όλα πάνε καλά (κάπως σαν τον επιχειρηματία που πήρε δάνειο από την τράπεζα και έφτιαξε μια επιχείρηση που βγάζει κέρδος). Αν όμως ένα κράτος δεν κάνει τόσο καλές επενδύσεις, τότε οδηγείται στη χρεωκοπία (όπως και ένας επιχειρηματίας). Αντιλαμβάνομαι βέβαια ότι η ανάλυση αυτή είναι "υπερβολικά χοντροκομμένη", αλλά τέλος πάντων θέλω να δείξω ότι τα ομόλογα ενός κράτους είναι μια μορφή πίστωσης προς αυτό το κράτος, και εμπεριέχουν ρίσκο (πχ όσοι έδωσαν πίστωση στην Ελλάδα, επενδύοντας σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου τώρα έχουν χάσει ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων τους, διότι το κράτος της Ελλάδας δε μπορεί να τα αποπληρώσει, και έκανε κούρεμα. Βέβαια, κάποιοι μεγάλοι ομολογιούχοι πήραν "πακέτα σωτηρίας", ενώ κάποιοι άλλοι, όπως πχ τα ασφαλιστικά ταμεία των εργαζομένων, αφήνονται στην τύχη τους, αλλά τέλος πάντων, ας μην ασχολούμαστε με κάτι τέτοιες "λεπτομεριούλες").

Τι σχέση έχουν όμως όλα αυτά με το νόμισμα ως επένδυση;

Είναι απλό: Στην πραγματικότητα, και το νόμισμα που τυπώνουν τα κράτη είναι μιας μορφής πίστωση προς αυτά, όπως δηλαδή και τα ομόλογα (έστω και αν το νόμισμα έχει προφανώς άλλο ρόλο να παίξει στη λειτουργία του συστήματος). Εξηγώ:

Αν τα κράτη χρησιμοποιούσαν το χρυσό ως χρήμα, ή έστω χρησιμοποιούσαν νομίσματα με τον "κανόνα του χρυσού", τότε θα υπήρχε ένα όριο στο χρήμα που θα μπορούσαν να τυπώσουν, ανάλογα με το πόσο χρυσό έχουν, και πια ισοτιμία θα έχει το νόμισμα με το χρυσό. Προκειμένου όμως τα κράτη να βρουν ολοένα και μεγαλύτερη χρηματοδότηση, έχουν καταργήσει σήμερα τον κανόνα του χρυσού ώστε να τυπώνουν χρήμα κατά βούληση.

Το κάθε κράτος βγαίνει και λέει προς τους επενδυτές (δηλαδή σε όλους όσους έχουν σκοπό να αποκτήσουν κάποιο νόμισμα στην κατοχή τους, δηλαδή...σε όλους μας): "Εγώ έχω πχ 100 τόνους χρυσού στη διάθεση μου, αλλά  θα τυπώσω νόμισμα που αντιστοιχεί σε 200 ή 300 ή και 1000 τόνους χρυσού"! Δηλαδή μόνο ένα μέρος του νομίσματος αντιστοιχεί (τελικά) σε χρυσό, και το υπόλοιπο αντιστοιχεί σε μια υπόσχεση μελλοντικής παραγωγής πλούτου.

Αν αγοράσεις πχ ένα δεκαετές ομόλογο του ελληνικού κράτους, αυτό το ομόλογο κρύβει από πίσω του μια παρόμοια υπόσχεση μελλοντικής παραγωγής πλούτου (δηλαδή το κράτος σου λέει "επένδυσε σε εμένα, και εγώ μετά από 10 χρόνια θα έχω παράγει αρκετό πλούτο επενδύοντας τα λεφτά που μου δίνεις, ώστε να σου τα επιστρέψω πίσω όλα + τόκο (κέρδος)) Αν εσύ πιστεύεις ότι αυτή η υπόσχεση του ελληνικού κράτους είναι αληθινή, αν δηλαδή πιστεύεις ότι το ελληνικό κράτος όντως θα καταφέρει να παράγει αρκετό πλούτο στο μέλλον ώστε να σε αποπληρώσει, τότε αγοράζεις το ομόλογο του.

Το ίδιο πράγμα είναι και με τα νομίσματα: Από τη στιγμή που πλέον για τα νομίσματα δεν ισχύει ο κανόνας του χρυσού, το μοναδικό πράγμα που τα κρατάει είναι η "εμπιστοσύνη των αγορών", δηλαδή η εμπιστοσύνη όσων είναι κάτοχοι αυτών των νομισμάτων ότι το κράτος θα παράγει αρκετό πλούτο στο μέλλον.

Παλιότερα, μέσω του "κανόνα του χρυσού", τα νομίσματα αντιστοιχούσαν σε υπαρκτό-χειροπιαστό πλούτο (αποθέματα χρυσού).

Σήμερα, τα νομίσματα αποτελούν κατά βάση μια υπόσχεση μελλοντικής παραγωγής πλούτου. Αντιστοιχούν δηλαδή σε πλούτο ο οποίος υποτίθεται ότι θα παραχθεί στο μέλλον. Και επειδή όλα τα εμπορεύματα έχουν μια αξία που αντιστοιχεί σε κάποια ποσότητα χρυσού (όπως εύστοχα παρατηρεί και ο Μαρξ), θα είμαστε ΟΚ αν όντως παράγουμε στο μέλλον αρκετά εμπορεύματα/υπηρεσίες και τα πουλήσουμε στην αγορά, ώστε να καλύψουμε το χρυσό που τώρα μας λείπει. (Αυτό εξάλλου είναι και το νόημα της πίστωσης, έτσι δεν είναι; Δανείζεσαι στο παρόν, ώστε να δημιουργήσεις αρκετό πλούτο στο μέλλον, ώστε να ξεπληρώσεις τότε)

Όμως, όπως όλες οι υποσχέσεις, έτσι κι αυτή μπορεί να παραβιαστεί. Το ότι το κράτος τυπώνει νόμισμα ή εκδίδει ομόλογα, δε σημαίνει ότι σώνει και καλά θα μπορέσει στο μέλλον να παράγει αρκετό πλούτο ώστε να τα ξεπληρώσει!

Τι γίνεται για παράδειγμα αν η παραγωγική βάση μιας χώρας ισοπεδωθεί επειδή οι κεφαλαιοκράτες προτιμούν να επενδύουν στην Ασία και όχι στη Δύση, επειδή εκεί έχουν μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους;

Για να το πω και πιο απλά, αν εγώ ως Γιάννης ζητήσω από κάποιο ένα δάνειο (πίστωση) 100 ευρώ, τότε λογικά θα καταφέρω άνετα να τον ξεχρεώσω (διότι θα μπορέσω σχετικά εύκολα να βγάλω 100 ευρώ+τόκο. Το ποσό αυτό είναι δηλαδή "εντός των παραγωγικών μου δυνατοτήτων" ).

Αντίθετα, αν δανειστώ 1.000.000 ευρώ από κάποιον, τότε σιγά μην τον ξεπληρώσω πλήρως! (διότι δεν έχω τρόπο να βγάλω 1.000.000 ευρώ+τόκους, το ποσό αυτό είναι υπερβολικά μεγάλο για τις δικές μου "παραγωγικές ικανότητες").  
Άρα, παρότι έχω βάλει την υπογραφή μου στο γραμμάτιο για 1.000.000 ευρώ + τόκους, η πραγματική αξία αυτού του γραμματίου είναι πολύ μικρότερη, έτσι δεν είναι; Και όταν έρθει η ώρα της πληρωμής, τότε αυτό θα αποδειχθεί.Μην εμπιστεύεστε και τόσο πολύ τι γράφουν πάνω τα διάφορα γραμμάτια, τραπεζικά βιβλιάρια, κτλ, διότι όλα αυτά βασίζονται σε υποσχέσεις που ίσως και να μην τηρηθούν (ρωτήστε και τους Κύπριους καταθέτες, ή όσους έχουν περάσει από ένα υπερπληθωρισμό ή μια υποτίμηση του νομίσματος)! 
Κάπως έτσι είναι και με τα ομόλογα, και κάπως έτσι είναι και για τα νομίσματα.
 
Δείτε εδώ τα παρακάτω δύο διαγράμματα για την περίπτωση της Αμερικής:


Στο πρώτο διάγραμμα, βλέπουμε ότι από τη δεκαετία του 1970 και μετά, η παραγωγική βάση των ΗΠΑ διαρκώς μειώνεται. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, λόγω της εισόδους της Κίνας στην παγκόσμια αγορά, οι ΗΠΑ έχουν καταπέσει σε πολύ χαμηλό σημείο.

Στο δεύτερο διάγραμμα, βλέπουμε ότι από τη δεκαετία του 1970 και μετά, όταν οι ΗΠΑ κατάργησαν τον "κανόνα του χρυσού" το 1971, όλα τα κράτη αρχίζουν να τυπώνουν ολοένα και περισσότερο νόμισμα. Ειδικά μετά το ξέσπασμα της κρίσης, τυπώνουν πλέον οργιαστικές ποσότητες.

Αυτό γίνεται διότι από τη στιγμή που δεν παράγουν αρκετό πλούτο, αναγκάζονται να ζητήσουν πίστωση - μην ξεχνάμε ότι και το νόμισμα είναι πλέον μια υπόσχεση μελλοντικής παραγωγής πλούτου. Όσο λιγοστεύει η "πραγματική" παραγωγή πλούτου στην "πραγματική οικονομία" (δηλαδή στην παραγωγή εμπορευμάτων και υπηρεσιών), τόσο περισσότερο η Δύση βασίζεται στην πίστωση (χρέος) ως υποκατάστατο.

Ως πότε όμως; Νομίζετε ότι η Κίνα και οι υπόλοιποι δεν τα ξέρουν αυτά τα νούμερα; Εδώ τα ξέρει ένας "τιποτένιος" όπως εγώ, δε θα τα ξέρουν αυτοί; Και βέβαια τα ξέρουν, και απλά προετοιμάζονται για την "επόμενη μέρα", επενδύοντας πλέον τα φρέσκα τους κέρδη από τις εξαγωγές σε κάτι άλλο, και όχι σε δολάρια: Αγοράζουν γη, πετρέλαια, λιμάνια, και βέβαια χρυσό:


Αν η Κίνα και οι υπόλοιποι απέρριπταν άμεσα το δολάριο ως μέσο πληρωμής, τότε δε θα έχανε μόνο η Αμερική, αλλά και η Κίνα (καθώς είχε στην κατοχή της πολλά δολάρια, αλλά λίγο χρυσό/γη/πετρέλαια, κτλ). Οπότε προτιμούν μια πιο μακροπρόθεσμη στρατηγική, ώστε όταν τελικά πουν ότι "δε θέλουμε πλέον να πληρωνόμαστε σε ένα νόμισμα που διαρκώς πληθωρίζεται", να έχουν καταφέρει να μαζέψουν πραγματικό πλούτο, και όχι χάρτινες υποσχέσεις μελλοντικής παραγωγής πλούτου των Αμερικάνων, υποσχέσεις που είναι προφανές ότι ΔΕΝ μπορούν να τηρηθούν.

Αξίζει να πούμε εδώ και κάτι ακόμα: Πλέον, αυτή η διαδικασία της συνεχούς πίστωσης έχει εισέλθει στο τελικό της στάδιο πριν τον υπερπληθωρισμό. Σε παλιότερες εποχές, η Αμερική χρησιμοποιούσε την πίστωση που έπαιρνε για να "κινήσει την αγορά", έστω και με "φούσκες" (για παράδειγμα, οι τράπεζες έδιναν στεγαστικά δάνεια ώστε να υπάρχουν δουλειές στο real estate και στον κατασκευαστικό τομέα, ή έδιναν καταναλωτικά δάνεια, κτλ).

Πλέον, τα δολάρια που τυπώνουν οι Αμερικάνοι με τη σέσουλα δεν επενδύονται "για να κινήσουν" την αγορά, αλλά απλά για να διασώσουν τις τράπεζες. Θυμάστε τη Lehman Brothers; Είδατε στις ειδήσεις τις Κυπριακές τράπεζες που χωρίς "πακέτα σωτηρίας" από την ΕΚΤ είναι έτοιμες για λουκέτο;  Στην ίδια ακριβώς κατάσταση είναι ΟΛΕΣ οι τράπεζες, σε όλη τη Δύση, καθώς όλες έχουν δώσει ένα σωρό "τοξικά" δάνεια, δηλαδή δάνεια που δε μπορούν να εξοφληθούν (και πώς να εξοφληθούν όταν η παραγωγή έχει μετακομίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην Ασία, με αποτέλεσμα οι δυτικοί εργάτες να είναι πλέον φτωχοί, αν όχι εντελώς περιττοί για το σύστημα;).

Πλέον λοιπόν η Αμερική απλά τυπώνει τρισεκατομμύρια δολάρια, και τα δίνει στις τράπεζες, ώστε να κλείσουν οι τρύπες των ισολογισμών τους. Αυτό προφανώς ΔΕΝ δημιουργεί νέο πλούτο, απλά καλύπτει τις ζημιές από τις κακές επενδύσεις που έκαναν οι τράπεζες.

Αυτό όμως σημαίνει ότι οι Αμερικάνοι ζητούν πίστωση (διότι τα δολάρια που τυπώνουν είναι μια μορφή πίστωσης), χωρίς όμως να παράγουν νέο πλούτο, ώστε κάποια στιγμή στο μέλλον να αποπληρώσουν τους πιστωτές τους!

Είναι δηλαδή προφανές ότι πλέον οι Αμερικάνοι έχουν αποφασίσει να τυπώσουν δολάρια μέχρι τέλους, ώστε να διασώσουν τις τράπεζες τους, θυσιάζοντας όμως το νόμισμα (μιας και είναι ξεκάθαρο ότι δε δίνουν καμία σοβαρή υπόσχεση για μελλοντική παραγωγή πλούτου, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που απαιτείται).

Δεν είναι "τρέλα", ούτε "χαζομάρα", ούτε "συνωμοσία", είναι απλά αυτό που τους συμφέρει, διότι με τον υπερπληθωρισμό του νομίσματος μπορούν
  • να καλύψουν όλες τις ζημιές των τραπεζιτών (τυπώνοντας όσο νόμισμα χρειάζονται), και παράλληλα
  • να ρίξουν κατακόρυφα το μισθό των εργατών (διότι θα πληρώνονται σε ένα νόμισμα που θα αξίζει πολύ λίγο). Όταν ρίξουν το μισθό των εργατών "στα τάρταρα" μέσω του υπερπληθωρισμού, τότε οι καπιταλιστές θα ξαναρχίσουν να κάνουν επενδύσεις στην Αμερική, μιας και τότε θα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους, άρα θα τους συμφέρει.
Οι εργάτες θα εκπλαγούν και θα φωνάζουν, όπως πχ φωνάζουν τώρα και οι καταθέτες στις τράπεζες της Κύπρου. Δυστυχώς όμως, θα βγει κάποιος αντίστοιχος "πρωθυπουργός της Φινλανδίας" και θα τους πει ότι "όποιος έχει λεφτά σε μορφή δολαρίων, ή πληρώνεται το μισθό του σε δολάρια, είναι επενδυτής, και η επένδυση του απέτυχε, διότι η Αμερικανική οικονομία πήγε στραβά". Και η τραγική ειρωνεία είναι πως...θα τους λέει την αλήθεια ("κατόπιν εορτής" βέβαια)!

Η περιορισμένη κατανόηση της πραγματικότητας πάντα μας κρατά πίσω

Σας φαίνεται απίστευτο; Κι όμως, το δολάριο έγινε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η Αμερική είχε μόνη της πάνω από το 50% των παγκόσμιων εξαγωγών. Είχε δηλαδή τεράστιες δυνατότητες μελλοντικής παραγωγής πλούτου, και άρα όλοι δέχτηκαν το δολάριο, διότι ενέπνεε σιγουριά. Πλέον, η Αμερική έχει συσσωρευμένα ελλείμματα δεκαετιών, και όλοι της οι προϋπολογισμοί είναι ελλειμματικοί. Όχι απλά δεν δημιουργεί περίσσευμα πλούτου δηλαδή, ώστε να εξοφλήσει στο μέλλον τους πιστωτές της, αλλά ίσα-ίσα που βυθίζεται σε ολοένα και μεγαλύτερα χρέη, και απλά τυπώνει χρήμα για να μη χρεωκοπήσουν οι τράπεζες όπως η Lehman Brothers.

Δείτε επίσης και κάτι τελευταίο: Η Γερμανία ΔΕΝ τυπώνει ευρώ, αλλά προσπαθεί να καλύψει τις ζημιές των τραπεζών με "λιτότητα", με χαράτσια, με αρπαγή καταθέσεων και ξέρω και εγώ με τι άλλο. Μακροπρόθεσμα, αυτό φέρνει τη Γερμανία σε θέση ισχύος, διότι όταν ο κόσμος σταματήσει να δίνει πίστωση στις ΗΠΑ, τότε θα αναζητήσει ένα σχετικά σταθερό νόμισμα ως μέσο συναλλαγών. Και το ευρώ όχι μόνο δεν πληθωρίζεται ιδιαίτερα, αλλά παράλληλα τα συνδυαστικά αποθέματα χρυσού της ευρωζώνης είναι τα μεγαλύτερα του κόσμου (έτσι εξηγείται και γιατί η Γερμανία δεν αγοράζει άλλο χρυσό, και τον έχει αφήσει όλον για τη Ρωσία, την Κίνα, τη Σ. Αραβία, κτλ - διότι η Γερμανία έχει ήδη αρκετό χρυσό, και απλά προωθεί το ευρώ ως "αντι-δολάριο". Περισσότερα όμως για την ευρωζώνη...σε μελλοντικές αναρτήσεις, έτσι για να δώσω και εγώ μια υπόσχεση μελλοντικής παραγωγής πλούτου και να είμαι 100% μέσα στο κλίμα αυτής της ανάρτησης).

17 comments:

  1. Αν υποθέσουμε πως οι ΗΠΑ υπερπληθωρησουν το νόμισμα τους τότε ναι μεν έμμεσα μειώνουν το κόστος της εργατικής τους δύναμης ,άρα γίνονται ελκυστικός προόρισμος για επενδύσεις ,χάνουν όμως την ικανότητα τους να καταναλώσουν . Αν τώρα σχεδόν όλη η Βόρεια Αμερική αδυνατεί να καταναλώσει ,ποιος θα καταναλώσει τον πλούτο που παράγεται παγκοσμίως; Η Κίνα δεν δείχνει διάθεση να παίξει αυτόν ρόλο, Η Ευρώπη ναι μεν δεν πληθωριζει το νόμισμα , μειώνει όμως την καταναλωτική δύναμη του πληθυσμού την με την μείωση μισθών κτλ . Οπότε βρισκόμαστε τελικά μπροστά σε μια ΚΡΙΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ που όποια νομισματική πολιτική και να ακολουθηθεί δεν βλέπω να ξεπερνιέται .

    ReplyDelete
  2. Ναι, θα υπάρξουν πολλές "ανισορροπίες". Βέβαια, επέτρεψε μου να σου πω ότι η Κίνα ήδη έχει αυξήσει την εσωτερική της κατανάλωση (δες κάτι που είχα γράψει στα αγγλικά - κυρίως τα τελευταίο κομμάτι που είναι πιο σχετικό: http://whataboutmarx.blogspot.gr/2012/01/on-china-part-2-is-china-bubble-what.html).

    Παρόλα αυτά, όντως κανείς δε θα μπορεί να καταναλώσει αρκετά, και άρα θα περάσουμε από μια μεγάλη κρίση, που μεγάλο θύμα θα έχει τις ΗΠΑ, αλλά τα "σκάγια" θα πάρουν και τους νικητές, δηλαδή Κίνα, Ρωσία, Γερμανία. Θα περάσουν και αυτοί από κρίση, αλλά αυτοί θα την ξεπεράσουν, έστω με απώλειες, διότι έχουν δυνατότητες ανάπτυξης, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ.

    Θα γράψω κάτι σχετικό στο μέλλον (ελπίζω)

    ReplyDelete
  3. "θα περάσουμε από μια μεγάλη κρίση, που μεγάλο θύμα θα έχει τις ΗΠΑ"
    Αν είμαστε τυχεροι...
    Οι ΗΠΑ έχουν όντως αποδυναμωθεί οικονομικά τα τελευταία 15 χρόνια ,αλλά ακόμη διατηρούν μεγάλη στρατιωτική δύναμη (κυρίως μέσα από το ΝΑΤΟ) . Προς το παρόν έχουν επιδοθεί σε έναν ανελέητο πόλεμο απέναντι στο ΕΥΡΩ διότι όπως πολυ σωστά υποστηρίζεις το βλέπουν ως αντιδολάριο άρα ως εχθρικό . Αν τελικά δεν καταφέρουν να το διεμβολισουν ( είτε μέ όχημα τον Γκριλο ή τον Μπερλουσκονι στην Ιταλία και τον Τσίπρα στην Ελλάδα) με "ειρηνικά " μέσα ποιος μπορεί να υποστηρίξει ότι δεν θα το κάνουν προκαλώντας πόλεμο; Και πως μπορεί να προβλεφθεί ποιος θα βγει κερδισμένος απο αυτόν ; Εντάξει το ξέρω πως πάω μακριά τη βαλίτσα,αλλά δεν την πάω εγώ, η ροή των γεγονότων την πάει .

    ReplyDelete
  4. Να κάνω μια παρατήρηση και θα ήθελα το σχόλιο σου.
    Λες τα κράτη τυπώνουν....
    Όπως τα καταλαβαίνω εγώ, τα κράτη ελάχιστον ρόλο παίζουν σε αυτές τις αποφάσεις από τότε που οι πολιτικοί τους εξυπηρετούν τα συμφέροντα των τραπεζών.
    Εγώ αισθάνομαι και έχω καταλάβει ότι οι τράπεζες τυπώνουν ή δημιουργούν χρήμα (έχουμε και ηλεκτρονικό) με τα τσουβάλια και απλά το δανείζουν στα κράτη.
    Τι άποψη έχεις για αυτό;

    ReplyDelete
  5. @Demelene:
    "Εγώ αισθάνομαι και έχω καταλάβει ότι οι τράπεζες τυπώνουν ή δημιουργούν χρήμα (έχουμε και ηλεκτρονικό) με τα τσουβάλια και απλά το δανείζουν στα κράτη."

    Αν οι τράπεζες μπορούσαν να τυπώσουν χρήμα, τότε...δε θα χρεωκοπούσε ποτέ καμία! Όπως βλέπεις όμως, που και που χρεωκοπούν. Άρα, ΔΕΝ μπορούν να δημιουργήσουν χρήμα (νόμισμα), και γι' αυτό και όταν βρίσκονται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, στρέφονται προς αυτόν που όντως μπορεί να δημιουργήσει χρήμα (νόμισμα), δηλαδή το κράτος, ώστε να τους δώσει "πακέτα σωτηρίας".

    Για την ακρίβεια βέβαια, ούτε το κράτος μπορεί να δημιουργήσει νόμισμα, αυτή την ικανότητα την έχει η κεντρική τράπεζα, η οποία δεν ελέγχεται πάντα από το κράτος (δες πχ την περίπτωση του ευρώ, όπου πχ η Ελλάδα και γενικά οι PIIGS θα ήθελαν να τυπώσει χρήμα ως κράτος, αλλά η ΕΚΤ δεν ελέγχεται από καμία από αυτές τις χώρες). Ακόμα βέβαια και στην περίπτωση της ΕΚΤ, που έχει βάλει τη νομισματική σταθερότητα του ευρώ πάνω από τα εθνικά συμφέροντα ενός κράτους-μέλους, εννοείται ότι τελικά τα κράτη είναι αυτά που επηρεάζουν την πολιτική της, και επειδή η Γερμανία είναι πιο δυνατή, αυτή κάνει γενικά κουμάντο. Επίσης, επειδή οι μεγάλες τράπεζες (πχ Goldman Sahs, Deutche Bank, JP Morgan, κτλ) έχουν αποκτήσει τεράστια οικονομική δύναμη, μπορούν να επηρεάσουν άμεσα ή έμμεσα τις πολιτικές εξελίξεις (πχ εξαγοράζοντας μέσω λόμπι ή και με "παράνομους" τρόπους τους πολιτικούς, τοποθετώντας δικά τους στελέχη σε θέσεις-κλειδιά, κτλ).

    Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν να δημιουργήσουν νόμισμα - οι τράπεζες απλά μπορούν να μοχλεύσουν και να επενδύσουν το νόμισμα που κάποιος άλλος θα τους δώσει (πχ αν τους δώσεις 10 ευρώ, μπορούν να δώσουν δάνεια και να κάνουν την Α ή την Β επένδυση σε παράγωγα ύψους 100 ευρώ, αν η μόχλευση είναι 1:10).

    Έχεις δει ποτέ σου τις γνωστές χολιγουντιανές ταινίες "X-Men"; (ναι, αυτές με τους μεταλλαγμένους).

    Αν ναι, θα θυμάσαι ίσως έναν μεταλλαγμένο πιτσιρικά, που μπορεί να ελέγχει τη φωτιά, μεγαλώνοντας την και κατευθύνοντας την όπου θέλει. Αυτός όμως ο μεταλλαγμένος ΔΕΝ μπορούσε να την δημιουργήσει από το πουθενά, και γι' αυτό είχε πάντα μαζί του...έναν αναπτήρα, ώστε Ο ΑΝΑΠΤΗΡΑΣ να δημιουργήσει τη φωτιά, ώστε μετά ο πιτσιρικάς να χρησιμοποιήσει τις υπερδυνάμεις του ώστε να κάνει ότι θέλει. Κάπως έτσι είναι και για τις τράπεζες.

    Κάτι ακόμα: Σου είπα ότι η κεντρική τράπεζα μπορεί να δημιουργήσει χρήμα (νόμισμα). Αυτό γίνεται διότι το νόμισμα αυτό είναι πίστωση. Το πραγματικό χρήμα στο καπιταλισμό είναι ο χρυσός, και επειδή η κεντρική τράπεζα έχει κάποια αποθέματα χρυσού στην κατοχή της, μπορεί να τα μοχλεύσει (δες και το παραπάνω άρθρο), δημιουργώντας απεριόριστες ποσότητες πίστωσης (νομίσματος), έχοντας όμως ως "αναπτήρα" τα αποθέματα χρυσού της.

    Ο "αναπτήρας" (χρυσός) είναι αυτός που αποτελεί τη "χρηματική βάση", πάνω στην οποία μπορεί να εφαρμοστεί μόχλευση και να δημιουργηθεί ΠΙΣΤΩΣΗ (όχι χρήμα).
    Όπως τη φωτιά το δημιουργεί ο "αναπτήρας" στους X-Men, έτσι και το χρήμα το δημιουργεί χρυσός που βγαίνει από τα ορυχεία, ή λεηλατείται από άλλους λαούς, κτλ (το γιατί ο χρυσός έχει αυτή την ιδιότητα είναι απλά θέμα σύμβασης. Εδώ και χιλιάδες χρόνια. Είχα γράψει και κάτι σχετικό παλιότερα, αλλά δεν έχω χρόνο να κάτσω να το βρω).

    ReplyDelete
  6. @kostas:
    ""θα περάσουμε από μια μεγάλη κρίση, που μεγάλο θύμα θα έχει τις ΗΠΑ"
    Αν είμαστε τυχεροι... "

    Δεν είναι καθόλου τύχη αυτό. Υποθέτω βέβαια ότι ανάμεσα στο να γίνει στρατιωτική σύγκρουση, και στο να γίνει μια "απλή" οικονομική καταστροφή, καλύτερο είναι το δεύτερο, και γι' αυτό και οι περισσότεροι θα το προτιμήσουν. Στο σημερινό νομισματικό σύστημα, μπορείς να υπερπληθωρίσεις το νόμισμα, και αυτό είναι μια μεγάλη διαφορά, διότι προσφέρει μια "μη-στρατιωτική" λύση για τους ιμπεριαλιστές για να κανονίσουν τις διαφορές τους. Δεν είναι βέβαια σίγουρο ότι θα την επιλέξουν, άλλωστε δε φημίζονται για τις ειρηνικές τους διαθέσεις (έχουν ήδη κάνει 2 παγκόσμιους πολέμους).

    Από εκεί και πέρα, το ότι η Αμερική θα είναι -τελικά- η μεγάλη χαμένη, δε σημαίνει ότι η υπόλοιπη Δύση θα τα πάει καλά, και δε θα έχει απώλειες. Άλλωστε, ήδη η Δύση μετρά απώλειες. Όμως, σε κάθε πόλεμο χρειάζονται θυσίες, και αυτό που σου λέω είναι ότι η Γερμανία θυσιάζει ένα σωρό εργάτες, αλλά και μικροαστούς, κτλ εφαρμόζοντας λιτότητα ΣΗΜΕΡΑ, ώστε ΑΥΡΙΟ το ευρώ να μείνει σχετικά σταθερό, όταν το δολάριο υπερπληθωριστεί (διότι οι ΗΠΑ αντί να εφαρμόσουν λιτότητα ώστε να περιορίσουν τα εμπορικά τους ελλείμματα και να ζήσουν "εντός των δυνατοτήτων τους", απλά τυπώνουν δολάρια και συνεχίζουν έτσι να έχουν ελλείμματα).

    Απώλειες λοιπόν θα έχουν όλοι, και μάλιστα μεγάλες, καθώς το επίπεδο καταστροφής που απαιτείται είναι αντίστοιχο πχ με αυτό του 'Β Παγκοσμίου πολέμου και των 11 χρόνων λιτότητας που προηγήθηκαν. Άλλωστε, ακόμα και οι Σύμμαχοι που κέρδισαν τότε τον πόλεμο, είχαν μεγάλες απώλειες, έτσι δεν είναι; Μην νομίζεις δηλαδή ότι επειδή οι ΗΠΑ θα χάσουν αυτή τη φορά, οι υπόλοιποι δε θα έχουν καμία απώλεια.

    Όσο για τη στρατιωτική δύναμη των ΗΠΑ, αλλά και την "πολιτική επιρροή" τους στον κόσμο, είναι ένας από τους παράγοντες που τους διατήρησαν στην κορυφή, παρά τα τόσα χρόνια οικονομικών ελλειμμάτων. Και θα ο βασικός παράγοντας για τον οποίο δε θα ισοπεδωθούν εντελώς (πώς να ισοπεδώσεις κάποιον που έχει τόσα πυρηνικά;). Αυτό που περιμένω είναι η Αμερική να κάνει μια συμφωνία και να αποδεχτεί ότι το δολάριο αξίζει [πολύ] λιγότερο απ' ότι τώρα, και έτσι να χάσει την πρωτοκαθεδρία της. Άλλωστε, με τη νέα αυτή ισοτιμία θα ρυθμιστούν πολλά, ανάμεσα τους και η στρατιωτική της ισχύς (διότι αν το δολάριο δεν αξίζει και πολύ, τότε δε θα μπορεί η Αμερική να εξακολουθήσει να συντηρεί τόσο μεγάλο στρατό (ανάμεσα σε όλα τα όλα))

    ReplyDelete
  7. Παράλειψης. Και εγώ για την κεντρική τράπεζα ήθελα να πω ότι ελέγχει την εκτύπωση του χρήματος.

    ReplyDelete
  8. Πολύ ενδιαφέρουσα ανάρτηση...Βέβαια, τόσο η χρήση μετρητών όσο και οι καταθέσεις είναι υποχρεωτικές...

    ReplyDelete
  9. δεν μπορώ να αντιμετωπίζω ως επενδυτή της Ελλάδας έναν που γεννήθηκε εδώ, ή έναν που πληρώνεται €951 το μήνα μέσω τραπεζικού λογαριασμού κάπου στην Ευρώπη
    και οι δύο δεν έχουν επιλογή

    ReplyDelete
  10. @Vegan κ geokalp:

    ΝΑΙ, ΑΚΡΙΒΩΣ!

    Πλέον, τα κράτη θεσμοθετούν ως ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ αυτή την επένδυση-ενίσχυση στις τράπεζες, ώστε να συνεχιστεί η μόχλευση-πίστωση. Αφού δεν παράγουν αρκετό πραγματικό πλούτο, ο μόνος τρόπος για να καλύψουν αυτή την απώλεια, είναι να υποκαταστίσουν αυτόν τον πλούτο με...ολοένα και περισσότερη πίστωση. Μάλιστα, υπάρχουν κι άλλα μέτρα που ΑΝΑΓΚΑΖΟΥΝ τους πάντες να ενισχύουν τα πιστωτικά ιδρυματα (τράπεζες), όπως για παράδειγμα η νέα τάση να απαγορεύουν τη χρήση μετρητών για μεγάλες συναλλαγές (πχ αν κάνεις μια συναλλαγή πάνω από 500 ή 1500 ευρώ, ΠΡΕΠΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ πλέον να την κάνεις μέσω πιστωτικής κάρτας, δηλαδή τα λεφτά θα πρέπει να περάσουν διά μέσου των τραπεζών)

    ReplyDelete
  11. να το χοντρύνω ακόμη περισσότερο;
    Η ΚΑΘΕ ΕΡΓΑΤΟΩΡΑ μοχλεύεται x10 εφόσον οι μισθοί μπαίνουν κατευθείαν στις τράπεζες....νομίζω...

    ReplyDelete
  12. Ναι, όντως η κάθε εργατοώρα μοχλεύεται κατά 10x (ή όσο τέλος πάντων είναι ο πολλαπλασιαστής σε κάθε χώρα).

    Βέβαια, ο εργάτης αποσύρει τα λεφτά του μισθού του για να πληρώσει για τα έξοδα του μήνα, αλλά πάντως για όσο καιρό τα λεφτά βρίσκονται μέσα στην τράπεζα ως "καταθέσεις", η τράπεζα προφανώς μπορεί και τα μοχλεύει, ώστε να "κινηθεί η αγορά" μέσω δανείων, κτλ.

    ReplyDelete
  13. Σε όσο διάβασα γιατί δεν προλαβαίνω
    παραβλέπεις
    1. το γεγονός ότι η μόχλευση σε αυτά τα επίπεδα πχ 1:100 είναι παράλογη.
    2. ότι όταν η τράπεζα δίνει δάνειο και δεν το πληρώσεις, σου παίρνει την εγγύηση που έχει συμφωνηθεί πχ το σπίτι.
    3. ο καταθέτης τι λόγο έχει στις κακές επιλογές μιας τράπεζας και τι δικαιώματα σε περίπτωση χρεοκοπίας της; Ένας επενδυτής σε μια κλασική επένδυση αν θες, θα ελέγξει τι σόι χρηματοροές έχει η εταιρία στην οποία θα επενδύσει, τι ζήτηση έχουν τα προϊόντα της, καινοτομίες κλπ κλπ. Ο μικροκαταθέτης, ο συνταξιούχος ή ο μικροεπιχειρηματίας που βάζει το μισθό/σύνταξη/κεφάλαιο κίνησης του στην τράπεζα τι από όλα αυτά έχει τη δυνατότητα-γνώσεις να κάνει;

    ReplyDelete
    Replies
    1. Σε παλιότερα άρθρα έχω απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα που θέτεις. Αλλά έχει περάσει καιρός, οπότε μάλλον θα πρέπει να τα ξαναγράψω στο μέλλον (όχι τώρα πάντως, διότι δεν έχω χρόνο, οπότε απλά θα είμαι επιγραμματικός).

      1. Λες ότι η μόχλευση πχ σε επίπεδο 1:100 είναι..."παράλογη". Αλλά όλα είναι σχετικά, για παράδειγμα σήμερα τα επίπεδα μόχλευσης είναι τεράστια, και έτσι αν δούμε την περίπτωση της JP Morgan, θα δούμε ότι μόνο αυτή η τράπεζα έχει στην κατοχή της περισσότερα παράγωγα (derivatives) από ολόκληρο το παγκόσμιο ΑΕΠ! (http://3.bp.blogspot.com/_oOmnx56R4KA/TLL5YLS5keI/AAAAAAAAARE/qZYUFWai8L4/s1600/derivatives_jpmorgan_world+gdp.jpg). Φαντάσου τι γίνεται αν μιλήσουμε για ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα, και όχι απλά για μία μόνο μεγάλη τράπεζα. Για να αποφύγουμε πάντως και τυχόν ηθικολογίες που μπορεί να ακουστούνμ, του στιλ "η λύση είναι απλά να μειωθούν οι πιστώσεις και η μόχλευση", δες και κάτι ακόμα που είχα γράψει παλιότερα http://tsak-giorgis.blogspot.gr/2011/11/blog-post_9540.html

      2. Ναι, πράγματι η τράπεζα σου παίρνει το σπίτι, ή το αυτοκίνητο, κτλ. Και μακροπρόθεσμα αυτό όντως οδηγεί σε τεράστια συγκέντρωση του πλούτου στα χέρια των τραπεζών που θα επιβιώσουν. ΟΜΩΣ, βραχυπρόθεμσα η κατάσταση είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, αν η τράπεζα σου είχε δώσει πριν 5 χρόνια ένα στεγαστικό δάνειο ύψους 100.000$ για να αγοράσεις ένα σπίτι, και σήμερα εσύ δε μπορείς να το αποπληρώσεις, η τράπεζα σου παίρνει το σπίτι, αλλά το σπίτι αυτό έχει σήμερα μικρότερη αξία απ' ότι είχε πριν 5 χρόνια (διότι πλέον "άσκασε η φούσκα των ακινήτων", δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον αγοράστές και η τιμή αυτού του σπιτιού έχει πέσει). Έστω πχ ότι το σπίτι αυτό πωλείται σήμερα για 80.000$ (αντί για 100.000$). ΑΡΑ, η τράπεζα θα καταγράψει ΖΗΜΙΑ ύψους 20.000$ από αυτή την επένδυση της (το δάνειο που έδωσε σε εσένα). Πολλαπλασίασε αυτά τα νούμερα με το πολύ μεγάλο αριθμό στεγαστικών δανείων που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση, και βλέπεις ότι οι τράπεζες έχουν πολύ μεγάλες απώλειες, που δε μπορούν να τις αντισταθμίσουν παρά μόνο με "πακέτα σωτηρίας", αλλιώς θα έχουν όλες τη μοίρα της Lehman Brothers.

      3.Έχεις δίκιο, η συντριπτική πλειοψηφία των "μικροκατατεθών" στην τράπεζα ούτε καταλαβαίνει ούτε ξέρει ότι οι αποταμιεύσεις του επενδύονται από την τράπεζα. Και προφανώς βέβαια δεν έχει ερωτηθεί ποτέ για το αν συμφωνεί με το να επενδύονται τα λεφτά του, ή με το τι επενδύσεις θέλει να κάνει με αυτά. Η τράπεζα προτιμά να τον κρατά στο σκοτάδι, και να επενδύει όπως τη συμφέρει αυτή τα λεφτά του. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι ο "μικροκαταθέτης" αυτός δεν είναι επενδυτής, σημαίνει απλά ότι είναι επενδυτής χωρίς να το ξέρει και χωρίς να συναινεί. Από τυη στιγμή που τα λεφτά του επενδύονται, είναι επενδυτής (έστω και αν τα λεφτά του επενδύονται από κάποιον άλλο, όχι από τον ίδιο) , και άρα μπορεί η επένδυση να πάει καλά, αλλά μπορεί και όχι [επενδυτικό ρίσκο]. Δεν στηρίζω τέτοιου είδους πρακτικές, απλά σου λέω ότι αυτή είναι η κατάσταση,, και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουμε, τόσο πιοο γρήγορα θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε

      Delete
  14. Αρκετά διαφωτιστικό κείμενο, "εκλαϊκευμένο" που έλεγαν οι παλαιότεροι, για μη ειδήμονες σαν κι εμένα. Περαιτέρω, εξάγεται πλήθος συμπερασμάτων, όχι με μορφή προφητείας, μα με την μορφή πολιτικής πρόβλεψης.
    Μια ερώτηση:
    Σύμφωνα με τον κανόνα του χρυσού αναγραφόταν στα χαρτονομίσματα το "Πληρωτέο Επί Τη Εμφανίσει", παλαιότερα?
    Μια τοποθέτηση:
    Όσον αφορά τις γαίες, η Κίνα (μεταξύ άλλων) εμφανίζεται ιδιοκτήτης τεράστιων εκτάσεων στην Αφρική, Λατινική Αμερική και αλλού, με πρόσχημα τη μελλοντική διατροφή του λαού της.

    ReplyDelete
  15. Ελπίζω να σε βοήθησε το κείμενο. Για το "Πληρωτέο Επί Τη Εμφανίσει" που ρωτάς, δε ξέρω ακριβώς τι μήνυμα έγραφαν και ποιες λέξεις χρησιμοποιούσαν, πάντως ναι, τα χαρτονομίσματα εκείνης της εποχής το έγραφαν πάνω ότι αντιστοιχούσαν σε χρυσό. Τότε υπήρχε βλέπεις αρκετός πλούτος για να σε πληρώσουν σε χρυσό, ενώ τώρα σε πληρώνουν με τη μορφή τραπεζογραμματίου, που, όπως όλα τα γραμμάτια, είναι επένδυση, και η επένδυση δε δείχνει να πηγαίνει καλά πλέον...

    ReplyDelete
  16. Νομίζω πως τα δολλάρια έως το 1962 έγραφαν:
    «Ιn gold coin» ή σε άλλες περιπτώσεις «in silver coin»
    «payable to the bearer on demand»

    Δηλαδή να πληρωθεί σε χρυσό ή σε ασήμι στον κομιστή αν ζητηθεί.

    ReplyDelete