Monday, October 14, 2013

Εντάξει μωρέ, και τι έγινε που αντί για κέρδη δημιουργούμε χρέη; Αφού θα τα καλύψει όλα η FED...

Securities held by US commercial banks; Securities held by the Fed
Το παραπάνω διάγραμμα το βρήκαμε στο soberlook.com, και παρότι θα είναι ακαταλαβίστικο για τους περισσότερους, είναι πολύ σημαντικό, και θα το εξηγήσουμε στη συνέχεια της ανάρτησης αυτής.

Καταρχήν όμως, μια (μικρή) εισαγωγή:

Στον καπιταλισμό, πρέπει μια δραστηριότητα να είναι οικονομικά επικερδής, αλλιώς αργά ή γρήγορα θα σταματήσει. Δεν αρκεί δηλαδή να έχεις παραγωγή, πρέπει αυτά που παράγεις (από βιομηχανικά εμπορεύματα μέχρι λογοτεχνικά κείμενα) να πουλιούνται στην αγορά, ώστε να έχεις κάποιο κέρδος. Αν το καταφέρεις αυτό, τότε είσαι "οικονομικά βιώσιμος", η επιχείρηση είναι μια "υγιής επιχείρηση", κοκ.

Στην Αμερική, προφανώς υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικές και "υγιείς" (πχ η Google). Παρόλα αυτά, η "γενική εικόνα" της Αμερικής είναι αρνητική, διότι δημιουργεί συνεχώς νέα χρέη, και τη χώρα να συνεχίζει "να ξοδεύει πολύ πάνω από τις δυνατότητες της", όπως λένε και οι καπιταλιστές.

Αυτό βέβαια μεταφράζεται σε πάρα πολλά χρέη
  • του κράτους (που χρωστάει τρισεκατομμύρια δολάρια και έχει τον έναν ελλειμματικό προϋπολογισμό μετά τον άλλο), 
  • πολλών επιχειρήσεων που βάζουν λουκέτο (ναι, μπαίνουν και στην Αμερική λουκέτα - σκεφτείτε πχ ως τρανταχτό παράδειγμα την περίπτωση του χρεωκοπημένου Ντιτρόιτ, που κάποτε ήταν η καρδία της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας),
  • πολλών ιδιωτών που πήραν στεγαστικά/σπουδαστικά/καταναλωτικά δάνεια,
  • των τραπεζών που χορήγησαν όλα αυτά τα δάνεια και τώρα θα χρεωκοπήσουν αν δεν πάρουν "πακέτα σωτηρίας" για να καλύψουν τις ζημιές τους από όλα αυτά τα δάνεια που δε μπορούν να εξοφληθούν.
Τέλος πάντων, η "φυσιολογική" κατάληξη θα ήταν μια εικόνα όπως πχ αυτή που έχουμε στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία, κτλ, με χρεωκοπίες, άγρια λιτότητα, "κινεζοποίηση" των εργατών, κτλ.

Όμως η Αμερική εφαρμόζει πολύ πιο ήπια μέτρα (σε σχέση πάντα με την πολύ άσχημη οικονομική της κατάσταση). Αυτό το πετυχαίνει διότι καλύπτει όλα τα χρέη με φρεσκοτυπωμένα δολάρια από τη FED.

Ξαναρχόμαστε λοιπόν τώρα στο αρχικό διάγραμμα της ανάρτησης: Αν το παρατηρήσετε, θα δείτε με μπλε χρώμα τα securities που κατέχει η FED, και με κόκκινο χρώμα τα securities που κατέχουν οι εμπορικές τράπεζες.

["securities" (=ομόλογα, ή και άλλα τέτοια οικονομικά assets)]

Όπως λοιπόν φαίνεται από το διάγραμμα, από την αρχή της κρίσης και έπειτα, η FED έχει αγοράσει ένα σωρό securities, γιατί κανένας άλλος δεν ενδιαφέρεται ουσιαστικά να αγοράσει αμερικανικά ομόλογα. Μάλιστα, πλέον η FED κατέχει περισσότερα securities από όλες τις υπόλοιπες τράπεζες μαζί!

Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι η FED δεν αφήνει τις χρεωκοπίες να συμβούν, τυπώνοντας τεράστιες ποσότητες δολαρίων.

Αυτό είναι όμως ο ορισμός του υπερπληθωρισμού: Όταν βλέπουμε τα χρέη να καλύπτονται με απεριόριστες ποσότητες φρεσκοτυπωμένου νομίσματος, τότε η διαδικασία είναι πλέον "μη αναστρέψιμη". 

Το νόμισμα έχει αξία αν αντιστοιχεί σε κάποιον πλούτο (πχ χρυσό, παραγωγή, φυσικό πλούτο, κτλ). Επίσης, το νόμισμα έχει αξία ως μια μελλοντική υπόσχεση παραγωγής πλούτου (σαν το τεφτέρι, με τον πελάτη να υπόσχεται ότι "θα" πληρώσει κάποια στιγμή "στο μέλλον").

Αν δεν αντιστοιχεί σε πλούτο, τότε το νόμισμα υπερπληθωρίζεται. Η Αμερική επέλεξε να διασώσει τις τράπεζες, προφυλάσσοντας τες από τη χρεωκοπία, θυσιάζοντας το δολάριο. Ο υπόλοιπος κόσμος το ξέρει, και γι' αυτό και οι ιμπεριαλιστές αγοράζουν χρυσό, προετοιμάζοντας την επόμενη μέρα.

Την ίδια ώρα, η ευρωζώνη ετοιμάζεται πλέον να αφήσει τις χρεωκοπημένες τράπεζες να χρεωκοπήσουν, ή να αρπάξουν τα λεφτά που έχουν καταθέσει (επενδύσει) σε αυτές οι καταθέτες (μαντέψτε τι από τα δύο θα κάνουν οι τράπεζες). Δε γνωρίζω πότε και πώς ακριβώς θα συμβεί, αλλά πάντως είναι ξεκάθαρο ότι (α) οι τράπεζες έχουν μεγάλα χρέη και (β) η ευρωζώνη δε θα τυπώσει άλλα ευρώ για να τις διασώσει. Τύπωσε όταν τα πράγματα ήταν πολύ πιο ζόρικα, και απειλούσαν ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα, αλλά πλέον η ευρωζώνη δε θυσιάζει την αξία του ευρώ για να διασώσει τις τράπεζες. Έτσι, το ευρώ θα αναδεχθεί ως ένα σταθερό νόμισμα (έστω και αν χρειάζεται να δημιουργήσει ένα ποτάμι αίματος από τους εξαθλιωμένους της ευρωζώνης), και θα πάρει κάποια στιγμή τη θέση του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, μιας και όλοι θα θέλουν να πληρώνονται σε ένα νόμισμα που μένει σταθερό, αντί για ένα νόμισμα που υπερπληθωρίζεται. Αυτό τουλάχιστον έχει ως στόχο η Γερμανία, και μένει να δούμε αν θα τα καταφέρει (θα ήταν ακόμα καλύτερο αν μπορούσαμε να έχουμε ενεργό ρόλο, αντί να μένουμε παθητικοί παρατηρητές των γεγονότων, αλλά δε θεωρώ ότι υπάρχουν σοβαρά περιθώρια βελτίωσης στον λίγο χρόνο που έχει απομείνει)

Οι τράπεζες [και] της ευρωζώνης έχουν μεγάλα χρέη...

Κεφαλαιακές ανάγκες 70,4 δισ. ευρώ για τις 42 μεγαλύτερες τράπεζες της ΕΕ
Στην εξεύρεση κεφαλαίων ύψους 70,4 δισ. ευρώ θα πρέπει να προχωρήσουν οι 42 μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να συμμορφωθούν έως το 2019 με το νέο πλαίσιο κανόνων της «Βασιλείας ΙΙΙ».

...αλλά η ευρωζώνη ΔΕΝ τυπώνει ευρώ και τις αφήνει να τα βγάλουν πέρα μόνες τους (σε αντίθεση με τη FED που όπως είδαμε και στο διάγραμμα τυπώνει διπλοβάρδιες)...

Europe prepares to come clean on hidden bank losses
Euro zone countries will consider on Monday how to pay for the repair of their broken banks after health checks next year that are expected to uncover problems that have festered since the financial crisis.

Nobody knows the true scale of potential losses at Europe's banks, but the International Monetary Fund hinted at the enormity of the problem this month, saying that Spanish and Italian banks face 230 billion euros ($310 billion) of losses alone on credit to companies in the next two years.

The ECB's new checks are seen as the last chance to come clean for the euro zone as the bloc tries to set up a single banking framework, known as banking union.

The debate opens amid ebbing political enthusiasm for banking union - originally planned as a three-stage process involving ECB bank supervision, alongside an agency to shut failing banks and a system of deposit guarantees. It would be the boldest step in European integration since the crisis.
"We have to find a solution now," said Michel Barnier, the EU Commissioner in charge of financial regulation, urging faster progress in the slow talks. "The next financial crisis is not going to wait for us."

While Rome and Madrid would like easy access to the euro zone's permanent bailout fund, the European Stability Mechanism, Germany, Finland and other strong countries say each country should pay for its own clean-ups.

This time around, the task of cleaning up banks should not be quite as daunting as five years ago because shareholders, bondholders and wealthy depositors can expect to take some of the losses, as happened in the bailout of Cyprus in March.

But if that is not enough, it will fall to governments to pick up the tab.

2 comments:

  1. Γειά χαρά από την Ιρλανδία. Εδώ, ο τοπικός Σαμαράς, χαίρεται γιατί η χώρα θα βγεί από το μνημόνιο εντός χρονοδιαγράμματος. Ο κόσμος δεν φαίνεται ιδιαίτερα χαρούμενος από την άλλη. Ίσως, γιατί είπανε νέτα σκέτα ότι η λιτότητα θα συνεχιστεί έτσι κι αλλιώς. Έχεις καθόλου εικόνα/άποψη; Δεν μπορώ να καταλάβω τί στο καλό γίνεται κι ας ζώ εδω πέρα.

    ΥΓ: Κάνεις απλά -φοβερή- δουλειά. Μακάρι η αριστερά να είχε άλλους 5-6 σαν εσένα και να τους έδινε τον λόγο/μέσα. Δεν στο λέω για να γλύψω αλλά πραγματικά έχει μαλιάσει η γλώσσα μου όταν μιλάω με αριστερούς να τους λέω ότι πρέπει να μιλήσουν απλά και να εξηγήσουν τα πράγματα ξεκάθαρα.

    ReplyDelete
  2. Φίλε μου, σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια, αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν κάνω και τόσο καλή δουλειά. Αν με διάβαζες από παλιά (γράφω από το 2006 στο ίντερνετ), θα ξέρεις ότι παλιότερα έγραφα πολύ περισσότερο, και κάλυπτα πολύ περισσότερα θέματα, ειδικά για την Ελλάδα.

    Πλέον, γράφω χωρίς καθόλου χρόνο/χρήμα, και γι' αυτό γράφω σπάνια, και χωρίς βάθος. Άσε που γράφω σχεδόν αποκλειστικά για τα διεθνή, γιατί δεν έχω εμπιστοσύνη στην αριστερά, και δε νοιώθω ότι μπορώ να κάνω κάτι για να βοηθήσω. Όταν βλέπω να προωθούνται "ροζ" απόψεις, τότε ξέρω ότι η αριστερά αυτή θα σαρωθεί εντελώς, γιατί δεν μπορεί να αντέξει στις δύσκολες περιστάσεις του σήμερα. Επίσης, για το "απλά και ξεκάθαρα" που λες ότι γράφω, για να γράψεις απλά και ξεκάθαρα, πρέπει να καταλαβαίνεις το θέμα που γράφεις, ή τουλάχιστον να προσπαθείς να το καταλάβεις, κάτι που δεν πολυισχύει για την αριστερά του σήμερα.

    Τέλος, γράφω κυρίως για την πτώση των ΗΠΑ και του δολαρίου, γιατί απλούστατα κανένας άλλος δεν ασχολείται σοβαρά με το θέμα (όπως σχεδόν κανένας στην αριστερά δεν περίμενε ότι θα ξεσπούσε ένα νέο "Μεγάλο Κραχ" πριν το 2008). Έτσι, όταν τελικά το δολάριο αποκαθηλωθεί, η αριστερά θα τρέχει και δε θα φτάνει, μιας και πάλι θα πιαστεί απροετοίμαστη.

    Τέλος πάντων, μετά από αυτή την εβδομάδα δε ξέρω αν θα συνεχίσω να γράφω. Θα γράφω ακόμα πιο σποραδικά, και ακόμα πιο "πρόχειρα". Μετά μάλιστα από το καλοκαίρι του 2014, δε νομίζω καν να συνεχίσω.

    Για την Ιρλανδία, εσύ θα τα ξέρεις καλύτερα από εμένα, αλλά πάντως σαφώς και η 'λιτότητα' θα συνεχιστεί, με ή χωρίς την τρόικα, προκειμένου
    1)Να βρεθούν λεφτά για τα 'πακέτα σωτηρίας' των τραπεζών
    2)Να μειωθούν οι μισθοί των εργατών, ώστε να γίνουν πιο "ανταγωνιστικοί"

    Αυτά ισχύουν σε κάθε χώρα, έστω με κάποιες μικρές ή μεγάλες παραλλαγές, ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση στο εσωτερικό της εκάστοτε χώρας.

    ReplyDelete