Και τώρα τι; (Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έβαλε λουκέτο)

Στην Αμερική, ο Ομπάμα δεν τα βρήκε με τους Ρεπουμπλικάνους, και η κυβέρνηση "έβαλε λουκέτο", μιας και το χρέος των ΗΠΑ ξεπέρασε το νομικό όριο. Αυτή τη φορά δεν υπήρξε δηλαδή συμφωνία για μια τροπολογία που θα ανέβαζε το όριο αυτό, ώστε να μην χρειαστεί να κηρύξει χρεωκοπία η κυβέρνηση.

Έως τώρα αυτό γινόταν: Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε 17 χρόνια να βάλει λουκέτο, μιας και συνήθως βρίσκουν μια συμφωνία, και ανεβάζουν κάθε λίγο και λιγάκι το όριο χρέους, τυπώνουν δολάρια για να καλύπτουν τα ελλείμματα τους, και "όλα πάνε καλά". Άσε που όλη αυτή η υπόθεση αποτελεί και μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να περάσουν και περικοπές εναντίον των εργατών (πχ τώρα οι Ρεπουμπλικάνοι θέλουν να περικόψουν τις παροχές του Ομπάμα στην υγεία, προκειμένου να συμφωνήσουν σε μια νέα αύξηση του ορίου χρέους).

Τέλος πάντων, εμείς δε δίνουμε και τόση σημασία στο γεγονός, διότι ξέρουμε ότι είναι προσωρινό: 

Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ δε θα χρεωκοπήσουν ποτέ, διότι έχουν στη διάθεση τους απεριόριστες ποσότητες δολαρίων, τις οποίες μπορούν να τυπώσουν κατά βούληση, και χωρίς κανέναν απολύτως περιορισμό (μιας και δεν ισχύει πλέον ο κανόνας του χρυσού). Βέβαια, από τη στιγμή που τα δολάρια αυτά δεν αντιστοιχούν ούτε σε χρυσό, αλλά ούτε σε πραγματική παραγωγή πλούτου, η αξία τους είναι ΠΟΛΥ χαμηλότερη από αυτή που είχαν ως τώρα, και αυτό κάποια στιγμή θα φανεί (υπερπληθωρισμός).

Έστω κι έτσι πάντως, νομίζω ότι σε μια συγκυρία σαν και αυτή, όπου υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα στον κόσμο, το "λουκέτο" της κυβέρνησης των ΗΠΑ θα συζητηθεί πολύ, και ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι θα αρχίσουν να καταλαβαίνουν το πόσο σαπισμένη είναι η πάλαι ποτέ "αμερικανική αυτοκρατορία". Τα οικονομικά τους προβλήματα δεν είναι ψέμα, ούτε είναι -πλέον- ένα  θέμα που μπορεί να αγνοηθεί, ή να περάσει σε δεύτερη μοίρα.

Πολλοί ακόμα βλέπουν τα όπλα των Αμερικάνων και εντυπωσιάζονται - ακόμα όμως και το πιο σύγχρονο αεροπλάνο/τανκς/υποβρύχιο/αεροπλανοφόρο χρειάζεται καύσιμα για να λειτουργήσει, έτσι δεν είναι; Αλλιώς, μένει ακίνητο και δε μπορεί να βλάψει κανέναν.

Αυτή είναι η γενική εικόνα της Αμερικής του σήμερα: Έχει ξεμείνει από "καύσιμα".

Πώς να διατηρήσεις την παγκόσμια ηγεμονία, αν δεν παράγεις αρκετό πλούτο ώστε να συντηρήσεις την αυτοκρατορία που έχεις χτίσει; Χωρίς το κατάλληλο οικονομικό υπόβαθρο, που θα τροφοδοτεί με πλούτο την αυτοκρατορία, η αυτοκρατορία θα σαπίσει, όπως θα σαπίσουν και οι πολεμικές της μηχανές (δείτε και τη στρατιωτική μηχανή της ΕΣΣΔ που επίσης ήταν τρομερή, αλλά σάπισε όταν κόπηκε η χρηματοδότηση μετά την κατάρρευση του 1989, έτσι δεν είναι;).

Τέλος πάντων, δεν έχω πολύ χρόνο, οπότε δε θα επεκταθώ παραπάνω για το θέμα του "λουκέτου" της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Άλλωστε, θεωρώ ότι οι αναγνώστες του blog είναι αρκετά καλά ενημερωμένοι εδώ και χρόνια, και καταλαβαίνουν κάπως το τι γίνεται (βέβαια, όσοι ακόμα διαβάζουν τα κυρίαρχα ΜΜΕ, ή και πολλά από τα "εναλλακτικά" μέσα της "ροζ" αριστεράς θα έχουν ακόμα μαύρα μεσάνυχτα).

Αντί λοιπόν να ασχοληθούμε με το λουκέτο των ΗΠΑ, που έτσι κι αλλιώς θα είναι προσωρινό, γιατί όλο και κάποια συμφωνία θα βρουν προκειμένου να συνεχίσουν να τυπώνουν δολάρια, θα κάνουμε μερικές γενικότερες σκέψεις:

Το χρέος μπορεί να ιδωθεί ως πίστωση: Όταν κάποιος σε δανείζει, ουσιαστικά σου δίνει πίστωση
(γι' αυτό και οι τράπεζες ονομάζονται και "πιστωτικά ιδρύματα").

Όταν κάποιος σου δίνει πίστωση, το κάνει επειδή σε θεωρεί φερέγγυο. Δηλαδή το κάνει επειδή θεωρεί ότι έχεις την παραγωγική ικανότητα να δημιουργήσεις/αποκτήσεις αρκετό πλούτο στο μέλλον ώστε να τον ξεπληρώσεις όλα αυτά που σου δάνεισε (+ τόκο).

Σήμερα, νομίζω όλοι ξέρουν πλέον ότι υπάρχει πολύ μεγάλο χρέος σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου. Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι έχουν δωθεί πολύ μεγάλες πιστώσεις, που θα πρέπει να ξεπληρωθούν.

Αυτές οι πιστώσεις μας έδωσαν πολλές δεκαετίες καπιταλιστικής ανάπτυξης, κρύβοντας τα προβλήματα, ή μάλλον μεταθέτοντας τα στο μέλλον, και μάλιστα σε γιγαντωμένη μορφή (διότι οι πιστώσεις αυτές αρχίζουν τώρα να "σκάνε", και μάλιστα έχουν μαζευτεί και πολύ τόκοι, ενώ παράλληλα οι άνθρωποι "πέφτουν από τα σύννεφα", μιας και νόμιζαν ότι μπορεί να υπάρξει καπιταλισμός χωρίς χρεωκοπίες - άντε λοιπόν τώρα όλοι αυτοί οι άνθρωποι να καταλάβουν τι γίνεται, ή το τι πρέπει να κάνουν. Είναι εντελώς απροετοίμαστοι και ανίκανοι για ταξική πάλη)

Όμως, ειδικά η Δύση, δεν έχει πλέον την ικανότητα να παράγει αρκετό πλούτο για να καλύψει όλες της τις πιστώσεις (βέβαια, ο πλούτος υπάρχει και είναι περισσότερος από ποτέ, αλλά ο πλούτος αυτός παράγεται με καπιταλιστικό τρόπο, δηλαδή με τον καπιταλιστή να εκμεταλλεύεται τον εργάτη, δίνοντας του λιγότερα από ότι παράγει, και τσεπώνοντας το μεγαλύτερο μέρος των κερδών για πάρτι του).

Επίσης, θυμίζουμε ότι και τα νομίσματα είναι πλέον μιας μορφής πίστωση προς το κράτος, όπως ακριβώς και τα ομόλογα: Όποιος δηλαδή έχει στην κατοχή του δολάρια, έχει δώσει πίστωση προς την Αμερική, όποιος έχει γιεν έχει δώσει πίστωση στην Ιαπωνία, κτλ.

Αυτό γίνεται διότι τα νομίσματα δεν αντιστοιχούν πλέον σε πραγματικό πλούτο (χρυσό), αλλά στην παραγωγική ικανότητα του κράτος που τα εκδίδει. Πχ ένα κράτος μπορεί να παράγει πλούτο ίσο με 100 νομίσματα, αλλά να τυπώνει 500 νομίσματα, τα οποία όμως δεν υποτιμούνται, διότι το κράτος ουσιαστικά υπόσχεται ότι θα παράγει τον πλούτο που τώρα του λείπει κάποια στιγμή στο μέλλον.

Αν τα καταφέρει, τότε "όλα καλά" (και για το κράτος, αλλά και για όσους το πίστεψαν και το εμπιστεύτηκαν, και έχουν επενδύσει τον πλούτο τους στα νομίσματα που εκδίδει το κράτος. Βέβαια, οι περισσότεροι απλά δέχονται τα νομίσματα που τους δίνει το κράτος, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι έτσι επενδύουν τον πλούτο τους στο κράτος, πόσο μάλλον να σκέφτονται ότι ίσως θα έπρεπε να αλλάξουν επένδυση).

Το πρόβλημα είναι ότι οι πιστώσεις που έχουν δωθεί δε μπορούν να καλυφθούν.

Οπότε, θα δούμε χρεωκοπίες ιδιωτών, κρατών και τραπεζών (ειδικά στην ευρωζώνη, που επιλέγει να τυπώσει σχετικά λιγότερα ευρώ), ή υπερπληθωρισμούς νομισμάτων (ειδικά σε Αμερική, Ιαπωνία, που επιλέγουν να μην αφήσουν τους χρεωκοπήμενους ιδιώτες/τράπεζες/ιδιώτες να χρεωκοπήσουν, τυπώνοντας δολάρια χωρίς όριο για να τους διαδώσουν. Έτσι, οι πιστώσεις που έχουν δωθεί θα καλυφθούν, αλλά θα θυσιαστεί η αξία του νομίσματος, και τελικά όχι μόνο οι τραπεζίτες θα γλιτώσουν τη χρεωκοπία, αλλά και οι εργάτες θα υποφέρουν πολύ περισσότερο, γιατί όταν έρθει ο υπερπληθωρισμός, ο μισθός τους θα πέσει πάρα πολύ και εντελώς απότομα, ισοπεδώνοντας το ανυποψίαστο προλεταριάτο)

Γι' αυτό και ο χρυσός είναι τόσο σημαντικός, ειδικά στη σημερινή συγκυρία: Ο χρυσός είναι ένα πολιτικό μέταλλο, και σηματοδοτεί ευρύτερες πολιτικές, ιδεολογικές και κοινωνικές εξελίξεις, πέρα από την στενή οικονομία:

Ο χρυσός, πέρα από τον paper gold, δεν τυπώνεται. Μια ουγγιά χρυσού ήταν πάντα μια ουγγιά χρυσού, και θα εξακολουθεί πάντα να είναι μια ουγγιά χρυσού. Αυτό μπορεί να μην ακούγεται και ιδιαίτερα εντυπωσιακό, αλλά όμως έχει μεγάλη σημασία σε έναν κόσμο που επικρατεί η αβεβαιότητα. Έως τώρα, μπορούσες άφοβα να επενδύσεις σε ένα ανεπτυγμένο κράτος, διότι το θεωρούσες φερέγγυο. Ήξερες δηλαδή ότι μπορούσες να το εμπιστευτείς ότι θα παράγει αρκετό πλούτο ώστε να σου δώσει πίσω τα λεφτά σου (+ τόκο).

Τώρα όμως αυτό δεν ισχύει - ζούμε πλέον σε έναν κόσμο όπου η "υπερδύναμη"..έβαλε λουκέτο στην κυβέρνηση της, λόγω υψηλού χρέους και αδυναμίας αποπληρωμής του.

Η εμπιστοσύνη στη δυνατότητα των κρατών να αναπτυχθούν εξατμίζεται - και έτσι η σταθερότητα του χρυσού γίνεται πιο ελκυστική από ποτέ. Ο χρυσός βέβαια δεν δίνει τόκους, και γι' αυτό άλλωστε και δεν τον προτιμούν οι καπιταλιστές (γιατί να μείνουν σταθεροί στο χρυσό, όταν μπορούν να επενδύσουν σε μετοχές ή σε κρατικά ομόλογα, που θα τους δώσουν κέρδη και τόκο επί του αρχικού κεφαλαίου που επένδυσαν;). Όταν όμως τα κέρδη από τα κρατικά ομόλογα εξατμίζονται, αφού η αξία των νομισμάτων χάνεται, τότε η εγγύηση του χρυσού ότι δε θα χάσεις τα λεφτά σου είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή. Και αυτή κάνουν πλέον όσοι καπιταλιστές έχουν χρήμα, όπως πχ η Κίνα, ή η Ρωσία, κτλ.

Αν πιστεύετε ότι θα υπάρξει ανάπτυξη, και άρα ολοένα και μεγαλύτερη παραγωγή πλούτου τα επόμενα χρόνια, τότε πράγματι το να κατέχετε νομίσματα είναι η καλύτερη επιλογή. Αλλά αν πιστεύετε ότι δε θα υπάρξει ανάπτυξη, και αντίθετα θα υπάρξει μεγάλη καταστροφή κεφαλαίων, τότε ο χρυσός είναι η καλύτερη επιλογή για εσάς (ειδικά αν καταλάβετε και το σημερινό νομισματικό σύστημα, που δίνει πλέον τη δυνατότητα σε ένα κράτος να τυπώνει απεριόριστες ποσότητες νομισμάτων.)

Δείτε ένα σχετικό σχόλιο που είπε χθες ο επικεφαλής της κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας, και σκεφτείτε τα λόγια του:

"Gold is unique among assets, in that it is not issued by any government or central bank, which means that its value is not influenced by political decisions or the solvency of one institution or another."
- Salvatore Rossi, Chief of the Central Bank of Italy, 30 Sept 2013

 (δε θα συμφωνήσουμε ότι η αξία του χρυσού δεν εξαρτάται από πολιτικές αποφάσεις, αλλά θα συμφωνήσουμε μαζί του 100% ότι ο χρυσός δε θα χάσει την αξία του αν κάποια ίδρυμα/κράτος/επιχείρηση βάλει λουκέτο. Ίσα ίσα που τότε θα λάμψει περισσότερο από ποτέ, και η αξία του σε σχέση με τα νομίσματα, τα ομόλογα και τις μετοχές των χρεωκοπημένων θα ανέβει κατακόρυφα)