Τρισδιάστατη εκτύπωση, τεχνολογική προοδος και ανεργία

Στη φωτογραφία βλέπουμε έναν -μισοτελειωμένο έστω- σκελετό μιας Aston Martin που "εκτύπωσε" ένας Νεοζηλανδός μέσω του 3D Printing.

Εδώ ο κόσμος καίγεται βέβαια και εγώ ασχλούμε με κάθε πιθανό και απίθανο θέμα εκτός από την κατάσταση στην Ελλα΄δα, αλλά όπως ξαναπεί δεν περιμένω και πολλά για το άμεσο τουλάχιστον μέλλον, οπότε τουλάχιστον καταγράφω μερικές γενικότερες εξελίξεις, ως υποθήκη για το μέλλον.

Μία από αυτές τις εξελίξεις είναι η "τρισδιάστατη εκτύπωση", και γενικότερα η τεχνολογική εξέλιξη, που αναγκάζει τους εργάτες να σκεφτούν ένα άλλο σύστημα, αλλιώς πολλοί εξ αυτών καταδικάζονται στην ανεργία ως "περιττοί" και "ξεπερασμένοι".

Στην πραγματικότητα, πέρα από την "παγκοσμιοποίηση", που είχε ως κύριο χαρακτηριστικό της τη μεταφορά της παραγωγής από τη Δύση στην Ασία (για ευνόητους λόγους), η άλλη μεγάλη αιτία της ανεργίας είναι...η τεχνολογική εξέλιξη που έφερε ο καπιταλισμός, αλλά δε μπορεί  εκ φύσεως να την αξιοποιήσει προς όφελος των εργατών

Για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, η τεχνολογική εξέλιξη φέρνει και νέες θέσεις εργασίας - για παράδειγμα η τρισδιάστατη εκτύπωση χρειάζεται κάποιος να κάτσει στον υπολογιστή να σχεδιάσει τα τρισδιάστατα σχέδια για τα εξαρτήματα ενός αυτοκινήτου (ή για ότι άλλο θέλει να κατασκευάσει με τον εκτυπωτή του).

Επίσης, κάποιος πρέπει να κατασκευάσει τον εκτυπωτή, κάποιος άλλος πρέπει να κατασκευάσει τα υλικά που θα βάζεις μέσα στον εκτυπωτή ώστε να σου εκτυπώνει τα σχέδια που του βάζεις, κτλ, κτλ, κτλ.

Όμως, την ίδια στιγμή που δημιουργούνται (πχ) 10 θέσεις εργασίας, χάνονται...20 θέσεις εργασίας, διότι είναι πλέον "περιττοί" πολλοί από τους εργάτες που σήμερα δουλεύουν στη γραμμή παραγωγής κάποιου εργοστασίου και παράγουν ένα σωρό προϊόντα, από απλά ποτήρια και μαχαιροπίρουνα, μέχρι...ανταλλακτικά μιας Aston Martin (λέμε τώρα).

Είναι κάπως σαν την τυπογραφεία: Όσοι εργάζονταν ως γραφιάδες, στα χειροποίητα βιβλία που κυκλοφορούσαν ως τότε, έπαθαν μεγάλη ζημιά, διότι ήταν πλέον περιττοί, λόγω της εφεύρεσης του Γουτεμβέργιου.

Κάτι τέτοιο ισχύει για οποιαδήποτε τεχνολογική πρόοδο, άλλες φορές λιγότερο και άλλες φορές περισσότερο. Η μόνη απάντηση απέναντι σε αυτό το φαινόμενο είναι η μείωση των ωραρίων - αφού οι μηχανές μπορούν να κάνουν περισσότερες δουλειές για εμάς, εμείς μπορούμε -και πρέπει- να δουλεύουμε λιγότερες ώρες.

Αλλά το σύστημα της ατομικής ιδιοκτησίας δεν λειτουργεί έτσι: Σε αυτό το σύστημα, τα μέσα παραγωγής ελέγχονται από τους λίγους, που σκέφτονται και ενεργούν με βάση το δικό τους, ατομικό κέρδος. Έτσι, αντί να μειωθούν τα ωράρια, έχουμε καταστάσεις όπως η σημερινή, με εργάτες να δουλεύουν εξαντλητικά ωράρια στην Κίνα, και εργάτες να δουλεύουν part time (ή και καθόλου - τεράστια ανεργία) στη Δύση. Έτσι, μια μικρή ολιγαρχία μεγιστοποιεί τα κέρδη της, αξιοποιώντας για πάρτι της την τεχνολογική πρόοδος και την αύξηση της παραγωγικότητας που αυτή φέρνει, και οι υπόλοιποι υποφέρουν.

Όλα αυτά περί "τρισδιάστατης εκτύπωσης" τα γράφουμε με αφορμή το παρακάτω άρθρο, που αναφέρεται στο θέμα, φωτίζοντας μία άλλη πολύ σημαντική πτυχή του. Ας δούμε καταρχήν το άρθρο, και μετά σχολιάζουμε:

3D printing will explode in 2014, thanks to the expiration of key patents

Here’s what’s holding back 3D printing, the technology that’s supposed to revolutionize manufacturing and countless other industries: patents. In February 2014, key patents that currently prevent competition in the market for the most advanced and functional 3D printers will expire, says Duann Scott, design evangelist at 3D printing company Shapeways.

These patents cover a technology known as “laser sintering,” the lowest-cost 3D printing technology. Because of its high resolution in all three dimensions, laser sintering can produce goods that can be sold as finished products.

Once the key patents on 3D printing via laser sintering expire, we could see huge drop in the price of these devices, says Scott. This isn’t just idle speculation; when the key patents expired on a more primitive form of 3D printing, known as fused deposition modeling, the result was an explosion of open-source FDM printers that eventually led to iconic home and hobbyist 3D printer manufacturer Makerbot. And Makerbot was recently acquired by 3D printing giant Stratasys for about $400 million in stock, plus a potential $200 million stock bonus. That acquisition was a homecoming of sorts for Makerbot; Stratasys was founded by Scott Crump, who invented 3D printing via FDM, the very technology on which Makerbot was based.

A similar sequence involving the lifting of intellectual property barriers, a rise in competition, and a huge drop in price is likely to play out again in laser deposition 3D printers, says Shapeways’ Scott. “This is what happened with FDM,” he says. “As soon as the patents expired, everything exploded and went open-source, and now there are hundreds of FDM machines on the market. An FDM machine was $14,000 five years ago and now it’s $300.”

Many of those inexpensive 3D printers are being manufactured in—where else?—China. In addition to a thriving home-grown industry in 3D printers, in 2012 China’s Ministry of Industry and Information Technology launched an initiative to fund 10 research centers devoted to 3D printing, at a cost of 200 million yuan ($32 million).

One thing a lot of observers don’t understand about 3D printing is that not all 3D printing technologies are created equal. The revolution in manufacturing that was supposed to come with cheap, desktop 3D printers hasn’t materialized because, frankly, the models they produce are basically novelties, handy for giving you a feel for what something will look like in three dimensions, but not really usable for creating prototypes that can be directly translated into molds for mass production, and certainly not usable for creating finished goods.

With the expiration of patents on laser sintering 3D printing, however, all of that is about to change.

Όπως βλέπουμε, σύντομα λήγουν κάποιες πατέντες (διπλώματα ευρεσιτεχνίας), και η αγορά θα κατακλυστεί από τρισδιάστατους εκτυπωτές με πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες. Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγάλη άνοδο την αγορά τρισδιάστατης εκτύπωσης, ειδικά αν διαφημιστεί και γίνει και "της μόδας".

Εμείς όμως θα σταθούμε σε κάτι άλλο, καθώς βλέπουμε το ρόλο των πατεντών, σε hardware και software, με την ατομική ιδιοκτησία να κρατάει πίσω την ανθρωπότητα:

Έχουμε φτάσει πλέον στο σημείο όπου ο καθένας θα μπορούσε να έχει στο σπίτι του έναν τρισδιάστατο εκτυπωτή, να "κατεβάζει" από το ίντερνετ τα αρχεία για (σχεδόν) οτιδήποτε θέλει να φτιάξει, να βάζει μέσα στον εκτυπωτή τα σχετικά υλικά, και να το δημιουργεί.

Αυτό ήδη ε΄χει δημιουργήσει πατέντες και "πειρατεία", όπως πχ συμβαίνει με τις ταινίες και τη μουσική εδώ και χρόνια, και αυτό το φαινόμενο θα ενταθεί.

Στο θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα, καθώς πέρα από τις εταιρίες που την προασπίζονται, η απάντηση της "άλλης πλευράς" είναι ότι "θέλω να μου δώσεις αυτό που έφτιαξες χωρίς να πληρώσω τίποτα", πράγμα που προφανώς δε στέκει.

Δυστυχώς δηλαδή η απάντηση πολλών σήμερα στην ψηφιακή ατομική ιδιοκτησία είναι η απάντηση του τζαμπατζή, που θέλει καπιταλισμό, αλλά χωρίς ο ίδιος να πληρώνει καθόλου. Αυτό δεν γίνεται.

Η απάντηση πρέπει να είναι γενικευμένη: Όπως πληρώνεται ο φούρναρης για το ψωμί που παράγει, έτσι πρέπει να πληρώνεται και ο "παραγωγός ψηφιακού περιεχομένου". Αλλιώς, πάμε σε σύστημα όπου δεν υπάρχει ατομική ιδιοκτησία, οπότε δεν υπάρχει και ανάγκη πληρωμής του κάθε παραγωγού.

Αλλά το να ζητάει κάποιος να πληρώνει για μερικά πράγματα, και να μην πληρώνει για μερικά άλλα, είναι μια ερμαφρόδιτη κατάσταση, που δεν μπορεί να σταθεί, και θεωρώ ότι επειδή η τρισδιάστατη εκτύπωση θα ανοίξει νέες δυνατότητες:

Δεν μιλάμε πλέον μόνο για τραγούδια,ταινίες, κτλ, αλλά για πάμπολλα είδη εμπορευμάτων ==> Άρα, θα έχουμε μεγάλες μάχες, με ΠΟΛΛΕΣ εταιρίες να μάχονται λυσσαλέα την πειρατεία, και πολλές να κλείνουν εξαιτίας αυτής μέσα στα επόμενα χρόνια (ποιος θα πληρώσει πχ ένα σωρό λεφτά για ποτήρια, όταν μπορεί να τα εκτυπώσει για πολύ χαμηλότερο κόστος; Πολλές εταιρίες θα κλείσουν, και δε μιλάω μόνο για τον κλάδο των ποτηριών αλλά και για πολλούς άλλους). 

Αυτό θα αναγκάσει και την αριστερά να πάρει πιο σαφή θέση στο ζήτημα, διότι μέχρι τώρα η αριστερά υιοθετεί σχεδόν πλήρως αυτή την ερμαφρόδιτη θέση του στιλ "αν κάτι είναι ψηφιακό, δεν το πληρώνω καθόλου", που ίσως να γίνεται οριακά ανεκτή για τραγούδια, μουσική, ειδησιογραφία, προγράμματα για τον υπολογιστή, κτλ, αλλά ΔΕΝ μπορεί να γίνει καθόλου ανεκτή αν επεκταθεί στην παραγωγή ένα σωρό "πραγματικών" (όχι ψηφιακών) προϊόντων. Καλό θα ήταν η αριστερά να προετοιμάσει μια καλύτερη θέση για το μέλλον, αλλιώς θα βρεθεί υπό έντονη πίεση από τους εργάτες σε ένα σωρό κλάδους που θα χάνουν τη δουλειά τους και θα μένουν άνεργοι - δεν αποκλείεται μάλιστα να έχουμε και μια -μικρή έστω- επανεμφάνιση του λουδισμού, δηλαδή του κινήματος εκείνου που έσπαγε τις μηχανές στις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης, επειδή "τους έπαιρναν τις δουλειές".

Η αριστερά εκείνης της εποχής ήταν ανέτοιμη, και χρειάστηκαν χρόνια για να μιλήσει για την ανάγκη μείωσης των ωραρίων, πόσο μάλλον για την ανάγκη ανατροπής του καπιταλισμού και την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. Η αριστερά του σήμερα είναι, τηρουμένων των αναλογιών, σε μια παρόμοια κατάσταση.

---

Για το τέλος, δύο ακόμα "τεχνολογικές" ειδήσεις, που δείχνουν την τάση της τεχνολογίας να αντικαθιστά ολοένα και περισσότερες δουλειές, ειδικά όσες δεν είναι εξειδικευμένες, με μηχανές:

Τα ρομπότ δουλεύουν όλη μέρα και δεν διαμαρτύρονται - όχι σαν τους εργάτες πχ στη Μανωλάδα που κουράζονται μετά από τα εξαντλητικά ωράρια, θέλουν να πληρώνονται για την εργασία τους, και εξεγείρονται κιόλας αν δεν τους πληρώσουμε. Θα βάλουμε μηχανές σε μερικά χρόνια και άντε γεια!

Robots to Revolutionize Farming and Ease Labor Woes

On a windy morning in California’s Salinas Valley, a tractor pulled a wheeled, metal contraption over rows of budding iceberg lettuce plants. Engineers from Silicon Valley tinkered with the software on a laptop to ensure the machine was eliminating the right leafy buds.

The engineers were testing the Lettuce Bot, a machine that can “thin” a field of lettuce in the time it takes about 20 workers to do the job by hand.

Farm robots to make human ag workers obsolete within a decade

Right now hordes of migrant workers tend to "America's Salad Bowl," located in sunny California, as they have for the past 100 years. But the coming machines will usher in the end of an era.

And many farmers are welcoming the technological advances. They see bots as easing the illegal immigration problem, increasing productivity at less cost (which could be passed onto consumers even as farm profits are bolstered), boost quality and provide a more consistent product.

"Almost three-fourths of all U.S. hired farm workers are immigrants, most of them unauthorized. The U.S. food system - particularly fruit and vegetable production - depends on immigrants more than any other sector of the U.S. economy," says a report by the Bread for the World Institute.

Robots will cost plenty - for the largest farming operations, millions of dollars - but farm operators say the expense will be worth it.

Δε γνωρίζω πόσο αποτελεσματικά θα είναι αυτά τα ρομποτικά συστήματα, ούτε πότε ακριβώς θα έρθουν στην αγορά. Αλλά σίγουρα θα έρθουν, και τότε η αριστερά θα έχει μεγαλύτερα προβλήματα, διότι τότε...οι εργάτες στη Μανωλάδα δε θα πέφτουν θύματα άγριας εκμετάλλευσης, διότι...θα είνααι σχεδόν περιττοί και θα είναι άνεργοι. Τότε τι κάνουμε ρε σύντροφοι;

Ξέρω ότι είναι νωρίς να μιλάμε για αυτά τα πράγματα, και ξέρω ότι υπάρχουν πολύ πιο άμεσα προβλήματα με τα οποία θα πρέπει να ασχοληθούμε. Ωστόσο, έστω κι έτσι, πρέπει να είμαστε και προετοιμασμένοι για το μέλλον, και να μιλήσουμε για την ανάγκη μείωσης των ωραρίων, κάτι που όμως μπορεί να επιτευχθεί πλέον μόνο σε ένα άλλο σύστημα, και μόνο με βίαιο τρόπο (επανάσταση) απέναντι στους καπιταλιστές.

Δείτε για τέλος και μία ακόμα "τεχνολογική" είδηση, με ρομπότ να αναλαμβάνουν να σερβίρουν τους πελάτες στο μπαρ (κάτι που δε θα πιάσει και τόσο πολύ, διότι υπάρχουν καταστάεις που θέλεις να έχεις άνθρωπο ως μπαρμαν, όχι ρομπότ, αλλά ακόμα και αυτό θα μειώσει κάπως τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας):

Carl the robot bartender serves customers at German bar

He's handy with a shot glass and customers travel from far and wide to admire him at work.

The only strange thing about Carl the bartender is that he's not quite human.

The humanoid robot mixes drinks for guests at the Robots Bar and Lounge in Ilmenau, eastern Germany.

Carl can also conduct short conversations with the customers who take up the bar's nine seats, though they probably don't sparkle like the drinks because his speech recognition skills and ability to interact are, for the moment, limited.