Είναι υπεράριθμοι οι υπάλληλοι της Επιθεώρησης Εργασίας και γι' αυτό μειώνονται;
Μερικές σύντομες παρατηρήσεις:«Όλη η Ελλάδα, Μανωλάδα». Κάπως έτσι περιέγραψε την κατάσταση της ανασφάλιστης, παράνομης εργασίας όχι μόνο αλλοδαπών αλλά και Ελλήνων στη χώρα μας, ο Διευθυντής της Ειδικής Υπηρεσίας Ελέγχου Ασφάλισης (ΕΥΠΕΑ) του ΙΚΑ Μάρκος Τούντας.
Τα στοιχεία που παρουσίασε χθες, η Ομοσπονδία Εργαζομένων στο ΙΚΑ για την ανασφάλιστη εργασία δεν καταδεικνύουν απλώς το μέγεθος του προβλήματος (τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους είναι ανασφάλιστοι, αφού οι έλεγχοι του ΙΚΑ για τον Μάρτιο τοποθετούν στο 40,5% την «μαύρη» εργασία»). Καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς όλων όσοι υποστηρίζουν ότι γίνεται προσπάθεια ελέγχου της κατάστασης στην ελληνική αγορά εργασία. Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Από το 2009 έως το τέλος του 2012, οι έλεγχοι της ειδικής υπηρεσίας του ταμείου μειώθηκαν δραματικά. Συγκεκριμένα, από 107.115 επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποίησε το 2009 η ΕΥΠΕΑ, σε κοινές και οικοδομικές επιχειρήσεις, αυτοί μειώθηκαν σε 46.730 ελέγχους το 2012 που αντιστοιχεί σε μείωση κατά 56%! Ειδικά στις κοινές επιχειρήσεις η μείωση είναι ακόμα μεγαλύτερη αφού από 48.583 ελέγχους το 2010, έπεσαν σε 18.085 το 2012 (μείωση κατά 63%)...
Αξίζει δε να σημειωθεί, όπως αποκάλυψε ο πρόεδρος της ΠΟΣΕ-ΙΚΑ Γιώργος Κυριακόπουλος, για να ελεγχθεί το σύνολο των περίπου 400.000 ενεργών επιχειρήσεων ανά την Ελλάδα, θα πρέπει ο κάθε ένας από τους μόλις 25 ελεγκτές της ΕΥΠΕΑ, να διενεργήσει περισσότερους από 16.000 ελέγχους το χρόνο.
Οι μόλις 25 ελεγκτές της συγκεκριμένης υπηρεσίας είναι υπεύθυνοι για τον έλεγχο της ανασφάλιστης εργασίας. Οι 17 από αυτούς, βρίσκονται στην Αθήνα και οι υπόλοιποι μοιράζονται σε Θεσσαλονίκη και Γιάννενα. Αλλά και αυτοί οι ελάχιστοι ελεγκτές, διαθέτουν μόλις τρία αυτοκίνητα για τις μετακινήσεις τους. Όπως κατήγγειλε χθες, η ΠΟΣΕ ΙΚΑ, οι έλεγχοι μπορούν να γίνονται μόνο με ιδιωτικά μέσα μεταφοράς, ενώ το υπουργείο Εργασίας δεν καλύπτει ούτε τα έξοδα εκτός έδρας των ελεγκτών.
Το... πολυδύναμο αυτό τμήμα, πραγματοποίησε την περασμένη χρονιά ελέγχους. Οι οποίοι εκτός από μειωμένοι, ήταν και αποκαλυπτικοί. Από τους 7.959 εργαζόμενους που ελέγχθηκαν βρέθηκαν οι 2.295 να είναι αδήλωτοι. Συνολικά, η Ειδική Υπηρεσία Ελέγχων του ΙΚΑ, πραγματοποίησε ελέγχους σε 1.891 επιχειρήσεις. Από αυτές, περισσότερες από τις μισές, οι 979 επιχειρήσεις, απασχολούσαν ανασφάλιστους εργαζόμενους, ενδεικτικό της τεράστιας διάστασης που έχει λάβει το πρόβλημα. Ήτοι, τέσσερις στους δέκα εργαζόμενους είναι ανασφάλιστοι και μία στις δύο επιχειρήσεις απασχολούν εργαζόμενους χωρίς να τους δηλώνουν στο ΙΚΑ.
Σε ελέγχους το πρώτο δεκαπενθήμερο του Απρίλη, σε 16 επιχειρήσεις φασόν, στις περιοχές Πατήσια, Βοτανικός και Ν. Ιωνία βρέθηκαν 200 εργαζόμενοι, όλοι τους αλλοδαποί, εκ των οποίων οι 111 ήταν ανασφάλιστοι (ποσοστό 55%)!
Όπως αποκάλυψαν οι συνδικαλιστές, ακόμα και τα πρόστιμα που επιβάλλονται, μικρή επίδραση ασκούν στην καταπολέμηση της ανασφάλιστης εργασίας, αφού πολλά από αυτά χαρίζονται.
Εκτός από τις ελλείψεις σε προσωπικό, οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι η ΕΥΠΕΑ καλείται να αντιμετωπίσει και τις επιθέσεις είτε από εργοδότες, είτε από μπράβους, είτε ακόμα και από τους ίδιους τους εργαζόμενους, που αντιδρούν στους ελέγχους φοβούμενοι ότι κινδυνεύουν οι δουλειές τους.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, δεν είναι τυχαίο ότι τα έσοδα του ΙΚΑ, του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα της χώρας καταρρέουν. Μάλιστα, για να πληρωθούν και αυτόν τον μήνα οι συντάξεις στην ώρα τους, στις 29 Απριλίου, το ΙΚΑ θα προχωρήσει σήμερα σε μια επανάληψη του εσωτερικού δανεισμού, ο οποίος όμως δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ, όπως επισημαίνουν οι εργαζόμενοι στο ταμείο.
Μαζί με την αύξηση της ανεργίας και τη μείωση των μισθών, η ανασφάλιστη - «μαύρη εργασία» επιδρά καθοριστικά στην οικονομική κατάσταση του Ιδρύματος.
Το πρώτο δίμηνο του 2013 τα έσοδα του ΙΚΑ υποχώρησαν κατά 24,8% σε σχέση με το αντίστοιχο δίμηνο του 2011. Συγκεκριμένα, από τα 2,293 δισ. ευρώ στα 1,724 δισ. ευρώ φέτος, λιγότερα κατά 569 εκατομμύρια ευρώ.
Η εικόνα συμπληρώνεται από τη συρρίκνωση του προσωπικού. Από 11.000 υπαλλήλους το 1985 σήμερα εργάζονται λιγότεροι από 6.000 υπάλληλοι. Κάτι που έχει σημαντικό αντίκτυπο και στο θέμα της απονομής συντάξεων. Συνολικά, υπολογίζεται ότι οι συντάξεις που ακόμα δεν έχουν απονεμηθεί ξεπερνούν τις 156.000 με αποτέλεσμα ο χρόνος αναμονής να φτάνει έως και τα δύο χρόνια.
Καταρχήν, μην έχουμε αυταπάτες ότι η Επιθεώρηση Εργασίας μπορεί να κάνει πολλά πράγματα. Όταν η ανεργία έχει φουντώσει σε τόσο μεγάλο βαθμό, υπάρχουν ένα σωρό εργάτες που λόγω απελπισίας θα δεχτούν τη μία αυθαιρεσία και αδικία μετά την άλλη, προκειμένου να βρουν ή να κρατήσουν μια δουλειά.
Η πραγματική λύση είναι οι εργάτες να οργανωθούν, και οι οργανώσεις τους αυτές να έχουν προσανατολισμό για την πλήρη ανατροπή, αλλιώς μην περιμένετε και πολλά: Η μόνη περίπτωση που θα ξαναέχουμε (μετά από πολλά χρόνια μάλιστα) καπιταλιστική ανάπτυξη, επενδύσεις, κτλ, είναι να δεχτούν οι εργάτες μια μεγάλη χειροτέρευση των μισθών τους, των ωραρίων τους, κτλ.
"Τα εργατικά συνδικάτα προσφέρουν καλή υπηρεσία σαν κέντρα αντίστασης ενάντια στους σφετερισμούς του κεφαλαίου. Αποτυχαίνουν μερικά μόνο, όταν χρησιμοποιούν ασύνετα τη δύναμή τους. Αποτυχαίνουν γενικά, όταν περιορίζονται σε κλεφτοπόλεμο ενάντια στα αποτελέσματα του τωρινού συστήματος, αντί να προσπαθούν ταυτόχρονα να το μεταβάλουν; αντί να χρησιμοποιούν τις οργανωμένες τους δυνάμεις σαν μοχλό για την τελική χειραφέτηση της εργατικής τάξης, δηλαδή, για την τελική κατάργηση του συστήματος της μισθωτής εργασίας."
- Κ. Μαρξ
Δηλαδή αν ακόμα και αν οι εργάτες ήταν οργανωμένοι (που δεν είναι, τουλάχιστον όχι σε ικανοποιητικό βαθμό), και πάλι δε θα πετύχαιναν πολλά πράγματα αν οι διεκδικήσεις τους αφορούν απλά καλύτερους μισθούς, ασφάλιση, κτλ. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από την κερδοφορία της κάθε επιχείρησης (υπάρχουν επιχειρήσεις που δεν έχουν αρκετά κέρδη ώστε να πληρώσουν πχ ασφαλιστικές εισφορές, οπότε είτε θέλει ο εργοδότης είτε όχι, ο μόνο τρόπος για να επιβιώσει στην αγορά είναι...να μην ασφαλίσει τον εργάτη, να κάνει περικοπές στο μισθό, κτλ (να γιατί τελικά χρειάζεται η πλήρης ανατροπή του συστήματος της αγοράς, διότι οδηγεί νομοτελειακά σε αυτή την κατάσταση). Υπάρχουν βέβαια και επιχειρήσεις που όντως έχουν μεγάλα κέρδη, και εκεί πράγματι οι αγώνες των εργατών θα μπορούσαν να έχουν επιτυχία. Στο σύστημα της αγοράς, μερικοί καπιταλιστές πετυχαίνουν, μερικοί όχι, και παίρνουν μαζί τους και ένα σωρό εργάτες, σε έναν ατελείωτο παραλογισμό. Να γιατί χρειάζεται ένα σύστημα κεντρικά σχεδιασμένο "από τους εργάτες για τους εργάτες", ένα σύστημα που θα κάλυπτε τις ανάγκες τους, αντί να προσπαθεί ο ένας να ανταγωνιστεί τον άλλο, με αποτέλεσμα να επικρατεί χάος στην παραγωγή όπως σήμερα, με υπερπληθώρα εμπορευμάτων, με ανισορροπίες, με ανταγωνισμούς που φέρνουν λουκέτα, συγχωνεύσεις, απολύσεις, κτλ,κτλ, κτλ, που επιφέρουν και το αντίστοιχο "χάος" στη ζωή των εργατών που τα παράγουν).
Όπως και να έχει, οι αγώνες των εργατών που περιορίζονται σε "καλύτερες συνθήκες" μέσα στα πλαίσια του υπάρχοντος συστήματος είναι "περιορισμένης δυναμικής", και δυστυχώς είναι κατώτεροι των περιστάσεων. Το μεγαλύτερο κομμάτι της αριστεράς υπόσχεται, ή έστω υπονοεί, ότι θα κάνουμε μια "παραγωγική ανασυγκρότηση" και θα επιστρέψουμε πίσω στην προηγούμενη κατάσταση, ή έστω κάπου εκεί κοντά. Δυστυχώς, δεν είναι έτσι.
O καπιταλισμός επιχειρεί σήμερα μια τεράστια "δημιουργική καταστροφή", και σήμερα βρισκόμαστε στη φάση εκείνη που κυρίως καταστρέφει παρά δημιουργεί. Η καταστροφή αυτή γίνεται ώστε να πεινάσει η εργατική τάξη, και να δεχτεί λόγω αυτής της πείνας να εργασθεί στο μέλλον με χειρότερους όρους.
Δηλαδή αυτό που ουσιαστικά μας λένε οι καπιταλιστές είναι ότι "αν θέλετε να ξαναδείτε ανάπτυξη μέσα στο σύστημα της αγοράς, τότε πρώτα θα πρέπει να αποδεχτείτε την εξαθλίωση σας".
Στα πλαίσια μάλιστα αυτής της στρατηγικής τους κάνουν και κινήσεις όπως το να περιορίζουν την Επιθεώρηση Εργασίας, που παρά το ότι μπορεί να δωροδοκείται, μπορεί να μην επαρκεί, κτλ, μπορούσε όντως να βάλει μερικά αναχώματα στην "φτωχοποίηση" του εργάτη, φροντίζοντας να τηρούνται έστω κάποιες τυπικές παλιότερες κατακτήσεις των εργατών.
Ακόμα και αυτός ο ελάχιστος έλεγχος είναι τώρα πολύ ενοχλητικός για τον καπιταλιστή, διότι όταν έχεις στόχο το μέγιστο δυνατό κέρδος, ή όταν έχεις να ανταγωνιστείς επιχειρήσεις από Κίνα, Βουλγαρία, κτλ, τότε ακόμα και ο στοιχειώδης έλεγχος της Επιθεώρησης Εργασίας είναι μεγάλο εμπόδιο που "πρέπει να παρακαμφθεί".
Οπότε από τη μία τρομοκρατείς τον εργάτη, άμεσα ή έμμεσα, θυμίζοντας του ότι υπάρχουν ένα σωρό άλλοι άνεργοι εργάτες που άνετα θα δούλευαν για τα ίδια ή και για λιγότερα λεφτά, και από την άλλη φροντίζεις ώστε να διαλυθούν ουσιαστικά φορείς όπως η Επιθεώρηση Εργασίας.
Κάτι ακόμα, σχετικά με το σύνθημα "Όλη η Ελλάδα Μανωλάδα", που το ακούω από την αριστερά, και το υιοθετεί...ακόμα το το άρθρο του capital.gr που παρέθεσα παραπάνω.
Χθες λοιπόν, έτυχε σε μια συζήτηση που ήμουν να έρθει η κουβέντα στη Μανωλάδα. Όλοι συμφώνησαν ότι αυτά ήταν φρικτά, ότι η εργοδοσία είναι βάρβαρη και θα πρέπει να τιμωρηθεί, ότι οι εργάτες πέφτουν θύματα της πιο στυγνής εκμετάλλευσης, κτλ, κτλ, κτλ. Άλλωστε, όλοι όσοι συμμετείχαν στην κουβέντα ήταν μισθωτοί/με μπλοκάκι που τα φέρνουν πέρα δύσκολα, και άρα όλο και κάτι καταλαβαίνουν από την εκμετάλλευση του εργάτη από τον καπιταλιστή.
Παρόλα αυτά όμως επειδή ακριβώς ΔΕΝ είναι όλη η Ελλάδα Μανωλάδα, ακόμα και αυτοί οι φτωχοί εργαζόμενοι είπαν και κάτι ακόμα: "Ευτυχώς που δεν έχουμε φτάσει και εμείς ακόμα εκεί". Εννοείται βέβαια ότι υπάρχει φόβος για το αύριο, φόβος της απόλυσης, φόβος για περικοπές μισθού, κτλ, αλλά πάντως ακόμα και "άσχετοι" εργάτες καταλαβαίνουν ότι δεν ζουν σε παραπήγματα, ούτε κινδυνεύουν να φάνε σφαίρες αν ζητήσουν τα δεδουλευμένα τους. Και αν αυτό το καταλαβαίνουν αυτοί οι εργάτες που δεν είναι και ιδιαίτερα "βολεμένοι", φανταστείτε τι θα λένε εργαζόμενοι που είτε επειδή είναι ανταγωνιστικοί και εξειδικευμένοι, είτε επειδή είναι βύσματα, κτλ παίρνουν έναν καλό μισθό και ζουν ακόμα σχετικά καλά.
Μερικοί βέβαια θα δείξουν όντως ταξική αλληλεγγύη με τους εργάτες στη Μανωλάδα. Μερικοί άλλοι όμως θα πουν "ας λουφάξω στη θεσούλα μου, μπας και την κρατήσω, ώστε να μη φτάσω να γίνω σαν την Μανωλάδα". Αυτοί βέβαια είναι καθυστερημένα ή και αντιδραστικά τμήματα της εργατικής τάξης, που τρομοκρατούνται και πιο εύκολα και προτιμούν να "κρυφτούν" μπας και τη γλιτώσουν (άσχετα αν αυτό τελικά ανοίγει το δρόμο στην άρχουσα τάξη για ακόμα μεγαλύτερη επίθεση [και] εναντίον τους).
Ωστόσο, πολύ φοβάμαι ότι το σύνθημα "Όλη η Ελλάδα Μανωλάδα" ΔΕΝ βοηθάει και πολύ στο να πάμε τα πράγματα πιο μπροστά, διότι ΔΕΝ είναι όλες οι θέσεις εργασίας σαν αυτές στη Μανωλάδα, και δεν πρόκειται να γίνουν όλες έτσι. Δεν υπάρχει λόγος να παρουσιάζουμε τα πράγματα χειρότερα απ' ότι είναι. Η πλευρά των καπιταλιστών δεν δημιουργεί μόνο Μανωλάδες, αλλά δημιουργεί και επιχειρήσεις με σχετικά καλούς μισθούς, δημιουργεί και εργοστάσια στην Κίνα με εξαντλητικά ωράρια και μισθό 1-2 δολάρια τη μέρα, δημιουργεί και την google με μεγάλους μισθούς, δημιουργεί και ρουσφέτια στο δημόσιο με καλούς μισθούς χωρίς μόχθο για τα "δικά μας παιδιά", και γενικώς δημιουργεί "πολλά και διάφορα".
Χρέος μας δεν είναι να πάρουμε τον "ελάχιστο κοινό παρονομαστή" και να πούμε στους εργάτες "Όλη η Ελλάδα Μανωλάδα", κάτι που το καταλαβαίνει ο καθένας ότι δεν ισχύει, διότι δεν είναι όλα τα εργασιακά περιβάλλοντα ίδια.
Παρότι όμως δεν είναι ίδια, όλα τα "εργασιακά περιβάλλοντα" έχουν ένα κοινό σημείο - την εκμετάλλευση του εργάτη. Γι' αυτό και όλοι οι εργάτες έχουν κοινό συμφέρον και πρέπει να συμμαχήσουν για την ανατροπή του συστήματος της αγοράς. Η ανατροπή αυτή δεν αφορά μόνο τους εργάτες της Μανωλάδας, ούτε όσους εργάζονται σε τέτοιες συνθήκες, ούτε χρειάζεται να περιμένουμε μέχρι να γίνει όντως όλη η Ελλάδα Μανωλάδα για να μας αφορά (που δεν πρόκειται και να γίνει και ποτέ έτσι, άλλωστε ούτε καν στην Κίνα δε δουλεύουν όλοι με 1-2 $/μέρα).
Βία είναι εξάλλου να τρέχεις κάθε πρωί να χτυπήσεις την κάρτα σου στην ώρα σου, να δουλεύεις χωρίς να ξέρεις τι σου ξημερώνει αύριο, ή αν θα μπορέσεις να βγάλεις και αυτόν τον μήνα. Δεν είναι ίδια βία με αυτήν της Μανωλάδας, αλλά είναι βία, και μάλιστα η βία αυτή, όποια μορφή και αν παίρνει, διογκώνεται και θερίζει θύματα σε ασύλληπτο βαθμό πλέον.
Καλώς ή κακώς, όπως ανακαλύπτουν πλέον και εργάτες που νόμιζαν μέχρι πρότινος ότι ήταν σχετικά βολεμένοι, η ανατροπή είναι κάτι που τους αφορά όλους.
No comments:
Post a Comment