Τραπεζικό σύστημα Ελλάδας: Η επόμενη μέρα (και ποιος θα το ελέγχει)

Η "πρώτη είδηση" των ημερών στην Ελλάδα, που μάλιστα κάνει και το γύρο του κόσμου, είναι η ακύρωση της συγχώνευσης μεταξύ Εθνικής και Eurobank, μετά από το "βέτο" που άσκησε η τρόικα.

Η είδηση είναι όντως μεγάλη, διότι, ειδικά στη σημερινή εποχή, το να ελέγχεις το ποιες και πόσες πιστώσεις (δάνεια) θα δίνονται είναι ένα από τα βασικότερα σημεία-κλειδιά για να ελέγξεις μια κοινωνία. Άλλωστε, εδώ και χρόνια το βιομηχανικό κεφάλαιο "μεταναστεύει" προς Ασία, και οι χώρες της Δύσης (πλην Γερμανίας που "κρατιέται" σχετικά καλά) έχουν υποκαταστήσει αυτή τη φυγή με ολοένα και περισσότερα δάνεια. Κοινώς, η αγορά εδώ και χρόνια κινείται ολοένα και περισσότερο μέσω τραπεζικών πιστώσεων ==>άρα αυτός που ελέγχει αυτές τις τραπεζικές πιστώσεις θα έχει στα χέρια του μια τεράστια δύναμη/έλεγχο της κοινωνίας.

Δεν είναι λοιπόν τυχαίο που ξέσπασε τώρα αυτή η "διαφωνία" μεταξύ της τρόικας και των εγχώριων τραπεζιτών, αλλά και άλλων εγχώριων πολιτικάντηδων, δημοσιογράφων,κτλ που προωθούσαν τη συγχώνευση Εθνικής-Eurobank. Μάλιστα, στην πραγματικότητα η "διαφωνία" αυτή δεν είναι καινούργια, αλλά υπάρχει εδώ και χρόνια, απλά τώρα έφτασε στο τελικό της στάδιο και "εκδηλώθηκε". Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα ένα-ένα:

Καταρχήν, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι χρεωκοπημένο (εδώ είναι χρεωκοπημένο το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα, σιγά μην δεν είναι το εγχώριο!), διότι έχουν δωθεί πάμπολλα δάνεια και άλλες μορφές πίστωσης (ομόλογα, κτλ) τα οποία δε θα αποπληρωθούν ποτέ.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, κάποιοι τραπεζίτες που είναι σε κάπως καλύτερη οικονομική κατάσταση, ή/και έχουν πολιτικές διασυνδέσεις (όπως πχ ο Σάλλας της Τράπεζας Πειραιώς που απορρόφησε το "καλό κομμάτι" της Αγροτικής κτλ) θα αρπάξουν για ένα κομμάτι ψωμί τα πάντα, και οι υπόλοιπες τράπεζες θα κλείσουν, αν δε διασωθούν με "πακέτα σωτηρίας" (για την ακρίβεια, ΟΛΕΣ οι τράπεζες θα είχαν κλείσει σαν ντόμινο αν δεν υπήρχαν τα "πακέτα σωτηρίας").

Δεν είναι τυχαία η δήλωση του ΓΑΠ το Σεπτέμβρη του 2010, την οποία είχαμε δημοσιεύσει τότε, ότι

"προσδοκά σε συγχωνεύσεις που θα καταλήξουν σε μια ισχυρή κρατική τράπεζα και δύο ή τρεις ιδιωτικές"

Με απλά λόγια, οδηγούμαστε, όπως και σε όλους τους άλλους κλάδους, σε μια κατάσταση μονοπώλιου-ολιγοπώλιου, με 3-4 μεγάλους "παίχτες" να ελέγχουν τα πάντα. Άλλωστε, ο "ελεύθερος ανταγωνισμός" που ονειρεύονται οι ιεροκήρυκες της "ελεύθερης αγοράς" πάντα καταλήγει στη δημιουργία μονοπωλίων-ολιγοπωλίων, όπως στο γνωστό παιχνίδι της μονόπολυς, όπου στο τέλος ένας ή δύο παίχτες μαζεύουν τα πάντα και οι υπόλοιποι χρεωκοπούν. Ο τραπεζικός κλαδος προφανώς δεν αποτελεί εξαίρεση σε αυτόν το γενικό κανόνα της συγκέντρωσης και της δημιουργίας μονοπωλίων-ολιγοπωλίων (και αν σας ξενίζει κάπως που "κουκουεδίζω" επειδή μιλάω για μονοπώλια, κακό του κεφαλιού σας, μιας και όντως σήμερα ο καπιταλισμός δημιουργεί, πιο έντονα από ποτέ, καρτέλ και μονοπώλια).

Τόσο η ντόπια άρχουσα τάξη, όσο και η τρόικα, συμφωνούν ότι η "επόμενη μέρα" για το τραπεζικό σύστημα περιλαμβάνει 3-4 τράπεζες, όπως είχε πει και ο ΓΑΠ εδώ και χρόνια. Όμως, υπάρχει ένα ΜΕΓΑΛΟ σημείο τριβής: Ποιος θα ελέγχει αυτές τις τράπεζες;

Αν παρατηρήσετε τις κινήσεις της άρχουσας τάξης, τα άρθρα των φερεφωνων της στα ΜΜΕ, κτλ, θα δείτε ότι ναι μεν εφαρμόζουν με χαρά τα διάφορα "μνημόνια" όταν αυτά αφορούν μείωσης μισθών, μείωση κοινωνικών παροχών (υγεία, κτλ), αλλά πάντα διαμαρτύρονται και αντιδρούν όταν θίγονται τα δικά τους συμφέροντα (είτε μιλάμε για χαράτσια στην εκκλησία, είτε μιλάμε για τη λίστα Λαγκάρντ, είτε μιλάμε για χτύπημα των ρουσφετιών που τους εξασφαλίζουν ψήφους, κτλ, κτλ, κτλ).

Ένα άλλο λοιπόν σημείο όπου η ντόπια άρχουσα τάξη δεν επέτρεπε πολλές παρεμβάσεις ήταν ο έλεγχος του τραπεζικού συστήματος, που προφανώς ήθελε να τον κρατήσει για λογαριασμό της. Το πρόβλημα είναι ότι οι τράπεζες ήταν χρεωκοπημένες, οπότε χρειάζονταν "πακέτα σωτηρίας". Και αυτά μπορούσαν να τα βρουν μόνο από τους πιστωτές/τρόικα.

Εννοείται όμως ότι οι πιστωτές δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα, είναι ιμπεριαλιστές που θα δώσουν χρήματα αρκεί να πάρουν και πολλαπλάσια ανταλλάγματα. Έως τώρα, έπαιρναν κυρίως τα "ασημικά του κράτους", όπως πχ ΟΣΕ, ΕΥΔΑΠ, ΟΠΑΠ, και ένα σωρό άλλα τέτοια "φιλέτα". Οι τράπεζες όμως παρέμεναν αποκλειστικά στα χέρια της εγχώριας ολιγαρχίας, και μάλιστα όποιος διάβαζε άρθρα των ντόπιων φερεφώνων θα έβλεπε την αγωνία των εγχώριας αυτής ολιγαρχίας να μη χάσει τον έλεγχο του τραπεζικού συστήματος. Δείτε πχ ένα χαρακτηριστικό άρθρο από τη γνωστή φυλλάδα του Μπόμπολα "Ημερησία" (υπάρχουν και παλιότερα άρθρα εδώ και μήνες, απλά δεν έγραφα και δεν τα έχω, ούτε έχω χρόνο να τα ψάξω):

Casus beli οι απαιτήσεις της τρόικα για Εθνική-Eurobank

[...] Κι ενώ ομόφωνα τραπεζίτες, αναλυτές και άλλοι ειδικοί (καθώς και η τρόικα) εξέφρασαν τη συμφωνία τους με το deal και προπαντός με τις ευεργετικές επιδράσεις που θα έχει στην ελληνική οικονομία και στην προσπάθεια εξόδου από την κρίση και επιστροφής στην ανάπτυξη, ήρθε ξαφνικά η τρόικα να ναρκοθετήσει το εγχείρημα.
Τώρα οι τροϊκανοί ανακάλυψαν (λες και δεν το ήξεραν προηγουμένως) ότι το νέο σχήμα είναι πολύ μεγάλο για τα ελληνικά δεδομένα και εξ΄ αυτού του λόγου αποτελεί κίνδυνο.
Αν αυτός είναι ο νέος κανόνας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τότε σύμφωνα με τη λογική της τρόικα θα πρέπει να περιμένουμε διασπάσεις τραπεζών.
Μα , είναι με τα καλά τους οι τροϊκανοί; Μήπως συνειδητά τορπιλίζουν την ελληνική οικονομία κάθε φορά που πάει να σηκώσει κεφάλι; Οτι κι αν συμβαίνει αν δεν τρελαθούμε με τα καμώματα της τρόικα, δεν θα τρελαθούμε ποτέ. Και αν η οικονομία αντέξει τη φθοροποιό δράση της, θα αποδείξει ότι είναι εφτάψυχη.
Η ψύχραιμη και ορθολογική οικονομική αντιμετώπιση, το εθνικό συμφέρον επιβάλουν στην κυβέρνηση όχι απλώς να τραβήξει μία κόκκινη γραμμή, αλλά να προειδοποιήσει την τρόικα ότι μία τέτοια παράλογη και ανορθολογική απαίτηση μπορεί να αποτελέσει casus beli.
Επιτέλους, ας βάλουμε ένα τέλος σε απαιτήσεις της τρόικα που είναι βλακώδεις και αντί να βοηθούν τη χώρα, τη βυθίζουν στην παρακμή.

Θα πρέπει βέβαια να αναγνωρίσουμε ότι ο συντάκτης του άρθρου έχει δίκιο σε ότι αφορά τις δικαιολογίες της τρόικας:

Η τρόικα είπε βασικά ότι τάχα δε θέλει τη συγχώνευση επειδή τα συνδυαστικά χρέη των δύο τραπεζών είναι πολύ μεγάλα, και άρα αν συγχωνευτούν θα είναι δύσκολο να δωθούν τα απαραίτητα κεφάλαια για τα "πακέτα σωτηρίας", οπότε θα οδηγηθούμε σε καταστάσεις Κύπρου.

Όπως και στην Κύπρο, έτσι και εδώ, η ΕΚΤ-Γερμανία ΔΕΝ ΘΈΛΕΙ να τυπώσει ευρώ. Αν ήθελε, θα μπορούσε να τυπώσει λίγα δισεκατομμυριάκια και να σώσει τις τράπεζες στην Κύπρο, και το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και στην Ελλάδα στο μέλλον. Άλλωστε, όταν ακόμα οι ξένες τράπεζες είχαν πολλά ελληνικά ομόλογα στην κατοχή τους, είδαμε ότι η ΕΚΤ τύπωσε ευρώ πριν μερικά χρόνια, έτσι δεν είναι;

Τώρα όμως οι γερμανικές/.γαλλικές κτλ τράπεζες έχουν ξεφορτωθεί τα περισσότερα ελληνικά ομόλογα που κατείχαν, και άρα η Γερμανία/ΕΚΤ είναι πιο "ελεύθερη" να πιέσει περισσότερο τα πράγματα. Οπότε εκβιάζει, γνωρίζοντας ότι σε λίγους μήνες η Ελλάδα θα ζητάει τη νέα δόση της (δηλαδή θα ζητάει νέα δάνεια για να ξεπληρώσει τα παλιά, κάτι που βέβαια τη βυθίζει ολοένα και περισσότερο βαθιά στο χρέος).

Η Κυπριακή κυβέρνηση αρχικά αντέδρασε και είπε ΟΧΙ στο σχέδιο για "κούρεμα" των μεγαλοκαταθετών, διότι θα έχαναν λεφτά και οι ντόπιοι ολιγάρχες. Όταν όμως είδαν ότι η Γερμανία επιμένει, και η Ρωσία πήγε με το μέρος της Γερμανίας (άγνωστό με τι αντάλλαγμα/διαβουλεύσεις), τότε η Κυπριακή άρχουσα τάξη αναγκάστηκε να δεχτεί το κούρεμα, διότι δεν είχε άλλη λύση - ή μάλλον είχε, θα μπορούσε να βγει από το ευρώ και να τυπώσει κυπριακές λίρες, αλλά αυτό ήταν ακόμα χειρότερο για τους ντόπιους ολιγάρχες, διότι το νέο νόμισμα θα έχανε ένα πολύ μεγάλο μέρος της ξαίας του λόγω του πληθωρισμού, άρα θα έβγαιναν ακόμα πιο χαμένοι όσοι έχουν λεφτά.

Το ίδιο γίνεται και στην Ελλάδα: Η Γερμανία ξέρει ότι σε λίγο τα λεφτά της προηγούμενης δόσης τελειώνουν, και ξέρει ότι η ελληνική άρχουσα τάξη δε θέλει να βγει από το ευρώ και να πάει σε μια [πολύ] πληθωρισμένη δραχμή. Οπότε, μην έχοντας λεφτά για να διασώσει τις τράπεζες, η ελληνική άρχουσα τάξη θα δεχτεί να παραδώσει το έλεγχο του τραπεζικού συστήματος της χώρας στους ξένους πιστωτές (έστω και αν δεν της αρέσει και γκρινιάζει). Και όπως λέγαμε και στην αρχή του άρθρου, όποιος ελέγχει την πίστωση σήμερα, ελέγχει ένα σημείο-κλειδί με τεράστια σημασία για τον ελέγχο της χώρας. Γι' αυτό και η τρόκια επιμένει, και γι' αυτό και οι ντόπιοι ολιγάρχες θα φωνάζουν και -κατά την άποψη μου- θα προσπαθήσουν να αμυνθούν και να ανατρέψουν αυτή την απόφαση. Θα έχουμε δηλαδή πολλά επεισόδια σε αυτό το "σίριαλ" για το ποιος θα ελέγχει τις τράπεζες (και κατ' επέκταση όλους εμάς).

Η συγχώνευση Εθνικής-Eurobank είναι σημαντικός κόμβος, μιας και η Εθνική είναι ξεκάθαρα η πιο σημαντική τράπεζα με τεράστια οικονομική και πολιτική σημασία, και αν ενισχυόταν με την Eurobank, η νέα τράπεζα που θα προέκυπτε θα έλεγχε [σχεδόν] τα πάντα. Άρα, ακόμα και κάποιος "ξένος" αποκτούσε όλες τις υπόλοιπες τράπεζες (λέμε τώρα), η βασικότερη τράπεζα θα έμενε στα χέρια της ντόπιας ολιγαρχίας, που έτσι θα κατάφερνε να συνεχίζει να ελέγχει τα πράγματα. Το θέμα είναι όμως ότι...δεν υπάρχουν χρήματα για τη λεγόμενη "ανακεφαλαιοποίηση" των τραπεζών (δηλαδή τα "πακέτα σωτηρίας"  που χρειάζονται για να μην χρεωκοπήσουν).

Ήδη έχουμε μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη, που παρουσιάζεται μάλιστα από το γνωστό φερέφωνο της άρχουσας τάξης  "Το Βήμα" ως...λαικός καπιταλισμός!!!

Πείραμα λαϊκού καπιταλισμού στην Eurobank!

Θα επιχειρήσει με ίδιες δυνάμεις να επιτύχει την αύξηση κεφαλαίου των περίπου 580 εκατ. ευρώ

Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στην εγχώρια τραπεζική αγορά μετά την αναστροφή της συγχώνευσης Εθνικής - Eurobank που επιβλήθηκε την Κυριακή από την τρόικα. Πλέον, όπως επισήμως ανακοινώθηκε, οι δύο τράπεζες πάνε σε χωριστές συνελεύσεις και χωριστές απόπειρες αύξησης κεφαλαίου, με την ελπίδα να συγκεντρώσουν το 10% από ιδιώτες μετόχους και να αποτρέψουν τον απόλυτο έλεγχό τους από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Η Εθνική θα δώσει μάχη προκειμένου να συγκεντρώσει περίπου 950 εκατ. ευρώ από ιδιώτες μετόχους και αντιστοίχως η τρέχουσα διοίκηση της Eurobank, απαλλαγμένη από τον παλαιό μέτοχό της, θα επιχειρήσει με ίδιες δυνάμεις να επιτύχει την αύξηση κεφαλαίου των περίπου 580 εκατ. ευρώ.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν βολιδοσκοπηθεί και θα συμμετάσχουν οι εργαζόμενοι με ένα ή και δύο μισθούς,αλλά και επιχειρηματίες που εμπιστεύονται το μάνατζμεντ. Αν επιτύχει θα πρόκειται για πείραμα λαϊκού καπιταλισμού, καθώς θα αναδειχθεί μοναδικό σχήμα μετόχων - εργαζομένων και στελεχών.

Με λίγα λόγια, αντί να πληρώσουν τους εργαζόμενους με ευρώ, θα τους πληρώσουν με κάτι ακόμα πιο μοχλευμένο[*] (δηλαδή...με μετοχές τις τράπεζας στην οποία δουλεύουν, και η οποία είναι στην πραγματικότητα χρεωκοπημένη, οπότε τους στερεί τα ευρώ του μισθού τους, και τους δίνει σε αντάλλαγμα μετοχές, που θα δούμε πόσο θα αξίζουν (ανάλογα με τις εξελίξεις και το πως θα τα πάει η Eurobank). Προς το παρόν, η πρώτη αντίδραση είναι βέβαια θετική για την τράπεζα, διότι μ'αυτά και μ'αυτά θα μαζέψει χρήματα και θα αποφύγει, προς το παρόν τουλάχιστον, τη χρεωκοπία, και ίσως και την εξαγοράς της από κάποιον "ξένο":

Γιατί γύρισε θετικά η μετοχή της Eurobank 

Η μετοχή της Eurobank γύρισε από το -30% σε θετικό έδαφος μετά και τη δημοσιοποίηση της πρόθεσης της τράπεζας να επιχειρήσει στο υπόλοιπο χρονικό ορίζοντα που μένει να υλοποιήσει αύξηση κεφαλαίου περί τα 550 εκατ. ευρώ ώστε να εκμεταλλευτεί μια τελευταία ευκαιρία για να μη χάσει η τράπεζα τον ιδιωτικό της χαρακτήρα.

[*] Αξίζει να κάνουμε μια σύντομη έστω παρατήρηση, και να πούμε ότι κάποτε ο εργάτης πληρωνόταν σε χρυσό (χρυσά νομίσματα), μια και ο χρυσός είναι το χρηματικό ισοδύναμο για όλα τα υπόλοιπα προιόντα/υπηρεσίες που κυκλοφορούν στην αγορά.
Μετά, ο εργάτης πληρωνόταν σε νομίσματα που όμως είχαν την κρατική εγγύηση ότι αντιστοιχούσαν σε χρυσό ("κανόνας του χρυσού").
Στη συνέχεια, το κράτος αποφάσισε να σπάσει την υπόσχεση του αυτή, και τα νομίσματα πλέον δεν αντιστοιχούν σε χρυσό, δηλαδή σε πλούτο (προιόντα/υπηρεσίες) που έχει ήδη παραχθεί. Πλέον, τα νομίσματα είναι μιας μορφής πίστωση - όπως δηλαδή η τράπεζα μαζεύει 100 ευρώ σε καταθέσεις και δίνει με μόχλευση 1000 ευρώ δάνεια, έτσι και το κράτος έχει πχ 100 τόνους χρυσού και τυπώνει νομίσματα που αντιστοιχούν σε 1000 ή και 5000 τόνους χρυσού.
Και όπως ένα δάνειο ίσως να μην αποπληρωθεί ποτέ ("τοξικό δάνειο"), διότι η επένδυση δεν απέδωσε, έτσι και ένα χαρτονόμισμα μπορεί και αυτό να γίνει "τοξικό", αν το κράτος δε μπορέσει στο μέλλον να παράγει αρκετά προιόντα και υπηρεσίες ώστε να καλύψει έτσι όλη αυτή την πίστωση.
Επειδή όμως πλέον όλα αυτά δεν φτάνουν, βλέπουμε ότι πλέον εξετάζονται λύσεις του στιλ "να μη δίνουμε στους εργάτες ούτε καν μισθό σε ευρώ, να τους πληρώνουμε τους μισθούς...σε μετοχές, ώστε προς το παρόν να βρούμε εμείς χρηματοδότηση, και μετά βλέπουμε". Στην Πορτογαλλία, η Wall Street Journal αποκάλυψε πρόσφατα ότι εξετάζεται η λύση να πληρώνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι...σε ομόλογα του πορτογαλλικού κράτους, δηλαδή σε μια ακόμα μεγαλύτερη μορφή μόχλευσης.
Τέλος πάντων, προφανώς όλα αυτά ξεφεύγουν από το θέμα του άρθρου, οπότε δεν το συνεχίζω, ωστόσο αφού η Eurobank σκέφτεται να πληρώσει τους εργάτες σε μετοχές, άξιζε νομίζω να το αναφέρουμε ως θέμα. Σας αφήνω με ένα πρόχειρο σχεδιάγραμμα που έκανα επί του θέματος και απεικονίζει χονδρικά τα δύο πρώτα επίπεδα μόχλευσης, χωρίς καν να πηγαίνει παραπάνω - πχ στο τρίτο επίπεδο μόχλευσης υπάρχουν οι μετοχές, κτλ.Όσο ανεβαίνουμε επίπεδα μόχλευσης, τόσο μεγαλύτερα είναι τα κέρδη αν η επένδυση πάει καλά, αλλά και τόσο μεγαλύτερο είναι βέβαια και το "επιχειρηματικό ρίσκο" (το διάγραμμα είναι πρόχειρο, δεν υπάρχει χρόνος για κάτι καλύτερο, ελπίζω τις επόμενες μέρες να λύσω κάποιες τελευταίες εκκρεμότητες που έχω και να ξαναρχίσω να γράφω κανονικά):