Από τη μία, ο Jobs είχε όραμα, επένδυσε σε αυτό και έδωσε μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη. Μάλιστα, στα αρχικά στάδια της Apple, ο Jobs έδωσε κάτι πολύ σημαντικό και χρήσιμο, τον υπολογιστή Macintosh (Mac), τον πρώτο υπολογιστή που είχε γραφικό περιβάλλον λειτουργίας και ποντίκι.
Αυτά μάλιστα ο Jobs τα είδε σε εργαστήρια μιας άλλης εταιρίας, όταν ζήτησε αντί να πληρωθεί με λεφτά για μια δουλειά που τους έκανε...με μια ξενάγηση στις εγκαταστάσεις τους. Η Xerox και οι διευθυντές της είχαν το γραφικό περιβάλλον και το ποντίκι έτοιμα, μέσα στα πόδια τους, αλλά δεν κατανόησαν τη σημασία τους, ούτε επένδυσαν σε αυτά, σε αντίθεση με τον Jobs, που τα προώθησε, και βοήθησε έτσι στην τεχνολογική εξέλιξη (βγάζοντας βέβαια και πολλά λεφτά για την πάρτυ του).
Τα τελευταία χρόνια, ο Jobs έδωσε και πάλι πνοή στην Apple, αλλά με σαφώς πιο "σαπισμένο' τρόπο, αντικατοπτρίζοντας και τη γενικότερη σαπίλα του καπιταλισμού: Έτσι, ο Jobs ήταν "πρωτοπόρος" στην εκμετάλλευση των εργατών στην κίνα, φτιάχνοντας εκεί όλα τα gadgets της Apple, ενώ και τα gadgets αυτά (ipod, ipad, iphone, κτλ) ναι μεν έδωσαν μια "δημιουργική διέξοδο" στον καπιταλισμό, δημιουργώντας ουσιαστικά μία νέα αγορά (πχ smartphones) ώστε να γίνουν επενδύσεις και να υπάρξει ανάπτυξη, αλλά από την άλλη ΔΕΝ έχουν τον ίδιο βαθμό χρησιμότητας με το Mac της δεκαετίας του '80.
Θα έλεγα μάλιστα ότι αυτά τα gadgets ναι μεν έχουν μία χρησιμότητα, αλλά το μυστικό για τρελές τους πωλήσεις, και μάλιστα σε πολύφουκωμένες τιμές, ήταν το ότι προωθήθηκαν ως "Status symbol", όχι μόνο ως τεχνολογική συσκευή. Αγοράζοντας πχ ένα iphone, δεν αγοράζεις απλά ένα πολύ καλό smartphone, αυτό το αγοράζεις και με 200-300 ευρώ λιγότερα. Αγοράζεις ένα status symbol, για να πουλάς μούρη, και δεν είναι τυχαίο που η Apple αρνείται να βγάλει φτηνό iphone, ώστε το δικό της τηλέφωνο να απευθύνεται αποκλειστικά για "πλούσιους", ή για όσους θέλουν να αισθάνονται "πλούσιοι" και "πετυχημένοι".
Μπορεί λοιπόν η Apple να βασίστηκε στη "δημιουργία" για να αναπτυχθεί, αλλά η "δημιουργία" αυτή υποφέρει από όλες τις μεγάλες αντιφάσεις του καπιταλισμού: Άγρια εκμετάλλευση των εργατών στην Ασία, ολοένα και λιγότερη χρησιμότητα για χατήρι της επιδειξιομανίας, και βέβαια...φοροδιαφυγή για την εταιρία, μονοπωλιακές τακτικές που ανεβάζουν τις τιμές, πατέντες και πνευματικά δικαιώματα για το κάθε τι, κτλ. Και αυτή επαναλαμβάνω ότι είναι η "σχετικά καλή" περίπτωση, με τον Jobs να δημιουργεί νέες αγορές (πχ tablets, smartphones) για να αναπτυχθεί, αντί απλά να ρημάζει τις ήδη υπάρχουσες, όπως κάνουν οι περισσότεροι καπιταλιστές σήμερα, μην έχοντας καμία εφευρετικότητα και δημιουργικότητα (τα έχουν καταπνίξει σε τόσο τεράστιο βαθμό που πλέον τα ψάχνουν με τα κιάλια και δεν τα βρίσκουν)
FT: Κατηγορίες κατά της Apple για μεγάλη φοροαποφυγή
Το Κογκρέσο κατηγόρησε χθες την αμερικανική τεχνολογική εταιρεία Apple για αποφυγή πληρωμής φόρων σε όλο τον κόσμο, ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, χρησιμοποιώντας «παράθυρα» της νομοθεσίας και θυγατρικές εταιρείες στην Ιρλανδία που δεν είναι καταγεγραμμένες ως φορολογικοί κάτοικοι σε καμία χώρα, αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας Financial Times.Apple was “ringmaster” in conspiracy to fix e-book prices, US says
Η έκθεση της Γερουσίας αναφέρει ότι με τη χρήση «παραθύρων» της νομοθεσίας για τη φορολογία των κερδών της διεθνώς, η Apple εξοικονόμησε την τελευταία 4ετία τον φόρο που θα πλήρωνε στην Αμερική για κέρδη 44 δισ. δολαρίων, τα οποία θα θεωρούνταν διαφορετικά «φορολογητέο εξωχώριο (offshore) εισόδημα».
Ωστόσο, η Επιτροπή σημείωσε ότι δεν υπήρξαν ενδείξεις πως η Apple έκανε κάτι παράνομο στην προσπάθειά της να ελαχιστοποιήσει τη φορολογία της. «Πρόκειται για τον ορισμό ενός φορολογικού «παραθύρου», που τεχνικά μπορεί να είναι συμβατό με τον νόμο, αλλά παραβιάζει το πνεύμα του», δήλωσε ο κ. Λιβάιν.
Επιπρόσθετα, οι εξεταστές βρήκαν ότι η Apple συνήψε μία ειδική συμφωνία με την Ιρλανδία για να εφαρμόσει ένα φορολογικό συντελεστή μικρότερο από 2% σε όλα τα φορολογητέα στη χώρα κέρδη της, ο οποίος είναι πολύ χαμηλότερο από το φορολογικό συντελεστή 12% που επιβάλει η Ιρλανδία για τις επιχειρήσεις.
Apple was the "ringmaster" in a conspiracy to fix the prices of e-books at rates higher than those charged by Amazon, US officials said yesterday in court documents.
The Department of Justice (DOJ) filed suit last year against Apple and six e-book publishers: Hachette, HarperCollins, Macmillan, Penguin, Pearson, and Simon & Schuster. The trial is scheduled to begin June 3 in the US District Court for the Southern District of New York. Apple has denied being part of any conspiracy, but the government's proposed conclusions of law (PDF) include an e-mail Steve Jobs sent to James Murdoch of HarperCollins' owner News Corp., in which Jobs said HarperCollins should "[t]hrow in with Apple and see if we can all make a go of this to create a real mainstream e-books market at $12.99 and $14.99.”
The government also noted that Jobs "admitted to his biographer that Apple 'told the publishers "We’ll go to the agency model, where you set the price, and we get our 30%, and yes, the customer pays a little more, but that is what you want anyway. But we also asked for a guarantee that if anybody else is selling the books cheaper than we are, then we can sell them at the lower price too.'"
Και μιας και λέγαμε πριν για "έλλειψη δημιουργικότητας" σήμερα, δείτε εδώ ένα κλασσικό παράδειγμα από τη Microsoft, με έναν προγραμματιστή της εταιρίας να περιγράφει τις εμπειρίες του από το εργασιακό περιβάλλον που επικρατεί εκεί, και σκοτώνει την όποια δημιουργικότητα:
Windows is indeed slower than other operating systems in many scenarios, and the gap is worsening. The cause of the problem is social. There's almost none of the improvement for its own sake, for the sake of glory, that you see in the Linux world.
Granted, occasionally one sees naive people try to make things better. These people almost always fail. We can and do improve performance for specific scenarios that people with the ability to allocate resources believe impact business goals, but this work is Sisyphean. There's no formal or informal program of systemic performance improvement. We started caring about security because pre-SP3 Windows XP was an existential threat to the business. Our low performance is not an existential threat to the business.
There's just no incentive to accept changes from outside your own team. You can always find a reason to say "no", and you have very little incentive to say "yes".
There's also little incentive to create changes in the first place. On linux-kernel, if you improve the performance of directory traversal by a consistent 5%, you're praised and thanked. Here, if you do that and you're not on the object manager team, then even if you do get your code past the Ob owners and into the tree, your own management doesn't care. Yes, making a massive improvement will get you noticed by senior people and could be a boon for your career, but the improvement has to be very large to attract that kind of attention. Incremental improvements just annoy people and are, at best, neutral for your career. If you're unlucky and you tell your lead about how you improved performance of some other component on the system, he'll just ask you whether you can accelerate your bug glide.
Πάμε τώρα και σε μία ακόμα επιχείρηση-κολοσσό, τη Yahoo, που τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε πτώση, και προσπαθεί να ανακάμψει χρησιμοποιώντας τα κέρδη του παρελθόντος για να εξαγοράσει ένα σωρό μικρότερες επιχειρήσεις, δημιουργώντας έτσι προφανώς ακόμα πιο έντονα μονοπώλια-ολιγοπώλια στο ίντερνετ. Το τελευταίο απόκτημα της Yahoo ήταν το Tumblr, μια υπηρεσία για blogging, που έχει πολλούς χρήστες, αλλά λίγα ή και καθόλου έσοδα.
Είχαμε μεταφράσει παλιότερα (εδώ) ένα εξαιρετικό άρθρο της Wall Street Journal για τα μονοπώλια στο δίκτυο, αλλά τώρα θα ήθελα να δούμε κάτι άλλο:
Η Yahoo θέλει να εξαγοράσει εταιρίες με πολλούς χρήστες, ώστε να φέρει κόσμο στο δίκτυο της, και σε ότι αφορά την έλλειψη κερδών αυτών των υπηρεσιών, η Yahoo ελπίζει ότι θα καταφέρει να τις κάνει κερδοφόρες κυρίως μέσω περισσότερων διαφημίσεων που θα προβάλλει.
Το θέμα είναι πιο "βαθύ" απ'ότι φαίνεται, διότι όλα αυτά θυμίζουν νομίζουν την "τεχνολογική φούσκα" του χρηματιστηρίου που είχαμε στην Αμερική το 2000. Τότε όλοι επένδυαν στις νέες τεχνολογίες, αλλά δεν ήταν όλες οι εταιρίες επιτυχημένες, και τελικά είχαμε ένα μίνι-κρασάρισμα (που ακολουθήθηκε μετά από το πολύ μεγαλύτερο συστημικό κρασάρισμα της φούσκας των στεγαστικών δανείων).
Έτσι και τώρα, όλοι επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και υπηρεσίες, παρότι δεν είναι κερδοφόρες. Και δύσκολα θα γίνουν, εκτός εξαιρέσεων. Πχ το facebook ακόμα δεν έχει βρει τρόπο να βγάζει πολλά λεφτά, και η μετοχή του έχει πέσει κατά πολύ (αν και μάλλον αυτοί θα τη βγάλουν την άκρη αν ενσωματώσουν στο facebook τη δυνατότητα online τζόγου με πραγματικά χρήματα). Το ίδιο ισχύει και για το tumblr που εξαγόρασε τώρα η Yahoo, κτλ. Οι χρήστες είναι απρόθυμοι για πολλές διαφημίσεις, άσε που οι διαφημίσεις σε μικρές οθόνες όπως πχ αυτές των smartphones είναι αποδεδειγμένο ότι δεν έχουν σχεδόν κανένα αποτέλεσμα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά οι "χρήστες" έχουν εκπαιδευτεί να θεωρούν ως "δωρεάν" το περιεχόμενο του ίντερνετ, δηλαδή περιμένουν περιεχόμενο χωρίς να πληρώνουν τίποτα, κάτι που καθιστά πολλές δουλειές οικονομικά μη βιώσιμες (ακόμα και εγώ που κάθομαι και γράφω τώρα άρθρα όπως αυτό, έχω δηλώσει ότι αν δεν δω οικονομική στήριξη, δε θα μπορέσω να συνεχίσω, και απλά θα φύγω για εξωτερικό).
Το ίδιο πράγμα με εμένα είναι -σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα βέβαια- ένα σωρό πράγματα στο ίντερνετ. Κάποια από αυτά εξαγοράζονται πχ από τη Yahoo (όπως το tumblr ) διότι έχουν πολλούς χρήστες, αλλά τα επόμενα χρόνια πολλές από αυτές τις υπηρεσίες θα βάλουν λουκέτο ή θα συρρικνωθούν πολύ και θα θεωρούνται φούσκες, διότι δε θα βγάλουν χρήματα, και θα αξίζουν τίποτα ή πολύ λιγότερα.
Όσες καταφέρουν να βρουν χρηματοδότηση θα επιβιώσουν, αλλά πολλές δε θα τα καταφέρουν, και θα μιλάμε για μία ακόμα τεχνολογική φούσκα των χρηματιστηρίων.
Αξίζει να δούμε και το παράδειγμα ενός άλλου τεχνολογικού κολοσσού, της Nintendo, που επειδή οι πωλήσεις των ηλεκτρονικών παιχνιδιών και των κονσολων δεν πάνε πλέον και πολύ καλά, αποφάσισε να βρει έναν άλλο τρόπο για να βγάλει λεφτά:
Στο youtube, υπάρχουν ένα σωρό [ερασιτεχνικά] video με ανθρώπους να παίζουν παιχνίδια με τις κονσόλες της Nintendo. Αυτά τα βίντεο η Nintendo τα θεωρεί...πνευματική της ιδιοκτησία (!), και έκανε συμφωνία με το youtube να μπορεί να προβάλει σε όλα αυτά τα βίντεο δικές της διαφημίσεις, μπας και βγάλει κανά φράγκο παραπάνω:
Nintendo claims ownership over gamer fanvids on YouTube
The basic idea is that if someone makes a video of themselves playing a Nintendo game and uploads it to YouTube any ads shown with that video will be of Nintendo's choosing and revenue from it will flow to Nintendo. Ads may appear beside the videos or actually be inserted before and after the video when people go to play it.Για το τέλος, μερικές ακόμα τεχνολογικές ειδήσεις:
- Στην Αμερική ετοιμάζεται για λειτουργία ένα νέο πρόγραμμα, το aereo, το οποίο θα επιτρέπει σε έναν χρήστη να αναμεταδίδει οποιοδήποτε πρόγραμμα βλέπει στην τηλεόραση ή από κάποια άλλη πηγή. Αυτό βέβαια θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο την πειρατεία, διότι θα χάσουν κι άλλα έσοδα οι εταιρίες, που ήδη αντιδρούν. Καπιταλισμός με μηδενικό ποσοστό κέρδους δεν γίνεται.
- Στο ίδιο μήκος κύματος, το ABC αποφάσισε να προσφέρει το πρόγραμμα του και μέσω ίντερνετ, αλλά μόνο σε όσους έχουν τηλεοπτική συνδρομή, όχι δωρεάν δηλαδή, ώστε να προστατέψει τα κέρδη του.
- Το Νetflix είναι μια συνδρομητική υπηρεσία, μέσω της οποίας πληρώνεις ένα σχετικά μειωμένο ποσό για να βλέπεις τηλεόραση στον υπολογιστή σου. Πρόκειται βασικά για μια προσπάθεια του συστήματος να 'εγκολπώσει' την πειρατεία, ζητώντας από τους χρήστες σχετικά λίγα λεφτά για να βλέπουν τηλεόραση. Βλέποντας δηλαδή ότι ο κόσμος δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει πολλά λεφτά, και προτιμά την πειρατεία, μείωσαν τις τιμές, ώστε ο κόσμος να δεχτεί ένα διαφορετικό μοντέλο, με λιγότερα κέρδη, αλλά πάντως είναι οικονομικά βιώσιμο, και έχει μειώσει την πειρατεία όπως ανακοίνωσε. Βασικά, το σίγουρο είναι ότι η πειρατεία θα χτυπηθεί - το τζάμπα πέθανε, ή τουλάχιστον θέλουν να το πεθάνουν. Ο καπιταλισμός θέλει, ή μάλλον χρειάζεται, τα κέρδη του, και άρα είναι μάταιο να ζητάμε έναν καπιταλισμό που όμως θα μας δίνει και μερικά πράγματα τζάμπα. Ή θα έχουμε καπιταλισμό με κέρδη (όχι τζάμπα), ή θα πάμε σε μια κοινωνία χωρίς ατομική ιδιοκτησία και ατομικό κέρδος.
No comments:
Post a Comment